Top 5 # Quy Trình Kỹ Thuật Trồng Nấm Rơm Trong Nhà Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2023 # Top Trend

Nấm rơm có thể trồng được quanh năm. Mùa Đông Xuân, giáp Tết Nguyên đán có gió lạnh thì cần phải chắn gió, giữ ấm và làm mô nấm lớn hơn

Nội dung trong bài viết

Thời vụ trồng nấm rơm

Chuẩn bị rơm

Chọn meo giống

Xếp mô, rắc meo giống và chất mô nấm

Chăm sóc và thu hoạch

Thu hái nấm rơm

Thời vụ trồng nấm rơm

Nấm rơm có thể trồng được quanh năm. Mùa Đông Xuân, giáp Tết Nguyên đán có gió lạnh thì cần phải chắn gió, giữ ấm và làm mô nấm lớn hơn. Mùa mưa cần làm mái che hoặc tủ rơm dầy hơn để giảm độ ẩm, làm nền mô cao để tránh ngập úng. Ở những nơi có nhiều gió, gió mạnh cần làm rào chắn gió, bố trí các mô nấm thẳng góc với hướng gió.

Chuẩn bị rơm

– Ủ rơm thành đống. Cách này áp dụng được cho cả rơm tươi và rơm khô. Các bước tiến hành như sau:

+ Rơm được chất thành đống, chiều rộng 1,5 – 2m, chiều dài 4 – 8m. Khi chất đống, cứ mỗi lớp rơm cao 20 – 30cm tưới nước để cho rơm thấm đều và dùng chân dậm cho dễ, tiếp tục chất các lớp tiếp theo cho đến khi đông rơm có chiều cao 1,3 – 1,5m. Sau đó lấy ny – lông, rơm khô hoặc lá chuối tủ chung quanh để giữ ẩm và giữ nhiệt. Vài ngày sau khi ủ, nhiệt độ trong đống ủ lên cao khoảng 60 – 70°c. Nhiệt độ sẽ làm chết các mầm nấm dại và phân hủy một phần chất hữu cơ trong rơm rạ, giúp cho nấm rơm dễ hấp thu chất dinh dưỡng, phát triển thuận lợi sau này.

+ Sau khi ủ rơm từ 10 – 12 ngày, khi đó đống rơm ủ xẹp xuông, chiều cao khoảng 0,8 – 1,0m. Lúc này có thể đem rơm chất ra luống.

Cách xử lý nước vôi trước khi ủ:

+ Cách này được áp dụng cho rơm, rạ đã khô. Rơm, rạ được nhúng vào nước vôi，pha với tỷ lệ 3kg vôi cho 100l nước. Ngâm rơm vừa đủ ngập. Mục đích là để diệt nấm tạp, tẩy rửa chất phèn, chất mặn trong rơm rạ.

+ Thời gian ngâm trong nước vôi từ 20 – 30 phút, sau đó vớt ra, để ráo nước, chất thành đống với chiều rộng 1,5 – 2m, chiều dài 4 – 8m. Cần dậm nhẹ cho dẽ, lấy nylông, rơm hoặc lá chuối tủ quanh để giữ ẩm và giữ nhiệt.

– Thời gian ủ:

Thời gian ủ là 5 – 6 ngày. Trong thời gian đầu, sau khi chất đống 2 – 3 ngày thì trở rơm một lần. Nếu rơm quá ướt thì cần giảm bớt dụng cụ đậy bên ngoài. Nếu rơm bị khô, cần bổ sung thêm nước vôi với tỷ lệ 3kg vôi cho 100l nước, tưới vừa đủ.

Đến ngày thứ 5 – 6 kiểm tra lại đống rơm. Rơm đủ ướt, khi vắt vài cọng thấy có nước nhỏ vài giọt là tốt nhất.

– Rơm đã đủ điều kiện để chất nấm phải đạt yêu cầu:

+ Rơm rạ mềm hẳn.

+ Có màu vàng tươi.

+ Có mùi thơm đặc trưng của rơm rạ khi lên men.

Chọn meo giống

Đây là khâu quan trọng có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất trồng nấm. Chọn meo giống tốt, đúng tuổi, không nhiễm tạp khuẩn sẽ cho năng suất cao và chất lượng nấm tốt.

– Tiêu chuẩn bịch meo tốt: Sợi tơ nấm màu trắng trong, mỏ nắp bịch có mùi tương tự như nấm rơm. Tơ nấm phát triển đều khắp mặt trong bịch meo. Riêng một số meo giống, khi tơ trưởng thành, bắt đầu kết tụ lại thành những hạt màu đỏ nâu vẫn cho năng suất tốt. Một bịch meo giống nặng trung bình 120g, có thể gieo trên mô nấm rộng 0,5m, cao 0,4 – 0,5m, chiều dài liếp 4 – 5m.

– Chú ý khi chọn meo giống: Không chọn sử dụng bịch meo có đốm màu nâu， đen, vàng cam vì những bịch này đã bị nhiễm nấm dại. Không chọn bịch meo phía dưới đáy bịch bị ướt, bị nhão và có mùi hôi chua.

Xếp mô, rắc meo giống và chất mô nấm

– Lấy rơm trong đống đã ủ: Dỡ bỏ lớp rơm ngoài mặt đống ủ. Lấy rơm đã ủ bên trong mang đi xếp mô trồng nấm, cố gắng xếp hết trong ngày phần rơm đã dỡ lớp đậy khi ủ.

– Chất mô nấm:

+ Cách 1: Rải một lớp rơm đã ủ lên mặt liếp, tiếp đó tưới nước. Dùng tay đè nhẹ nhàng sao cho có chiều rộng theo mặt liếp khoảng 5ơcm, chiều cao 20cm. Rãi meo giống dọc hai bên luống, cách mép luống 5 – 7cm. Tiếp tục lặp lại thao tác trên cho lốp rơm thứ 2, thứ 3 …Nếu ủ ba lóp thì phía trên không rãi men giống, chỉ rãi rơm khô dầy 4 – 5cm. Tưới nước đè dẽ dặt, vuốt mặt ngoài cho mô láng, gọn. Vuốt mô không gọn, mặt ngoài mô không láng khi thu hoạch nấm sẽ làm hỏng các nụ nấm nhỏ, làm giảm năng suất.

+ Cách 2: Rơm sau khi ủ chín được cuốn thành từng bó, đường kính 15 – 20cm, chiều dài từ 45 – 50cm, xếp dẽ dặt từng lớp. Sau mỗi lớp rơm, rãi meo dọc hai bên luống, cách mép luống 5 – 7cm, tiếp tục xếp như trên cho lốp rơm thứ 2, thứ 3 …Nếu chỉ ủ ba lớp thì phía trên chỉ rãi rơm khô dầy 4 – 5cm, tưới nước đè dẽ dặt, vuốt mặt ngoài cho mô láng, gọn.

+ Lưu ý: Tùy theo mùa, thay đổi độ dầy khi đậy mô cho thích hợp. Mùa nắng: Tủ rơm mỏng để thoát nhiệt. Mùa mưa, mùa lạnh: Tủ rơm dầy để giữ nhiệt và chống thấm nước.

Chăm sóc và thu hoạch

– Chăm sóc mô nấm: Đối với nấm rơm thì không cần dùng phân bón gì thêm. Vì rơm rạ khi phân hủy đủ cung cấp dinh dưỡng cho cây nấm phát triển.

Theo dõi nhiệt độ và độ ẩm là khâu quan trọng nhất trong quá trình sản xuất. Độ ẩm là yếu tố hàng đầu, vì độ ẩm giúp quá trình phân hủy rơm rạ thuận lợi, từ đó sẽ tạo nhiệt độ trong mô nấm. Nếu độ ẩm dư, thừa nước thì nhiệt độ sẽ giảm, mô nấm bị lạnh. Nếu độ ẩm thiếu, mô sẽ bị khô.

+ Giữ độ ẩm thích hợp: Khi kiểm tra mô nấm, rút một nắm (khoảng 15 – 20 cọng) rơm ở giữa luông, bóp chặt trong lòng bàn tay, nước hơi rịn qua kẽ tay là vừa.

Nếu nước không rịn qua kẽ tay là khô, phải tưới nước. Nếu thấy nước chảy qua kẽ tay thành giọt là thừa nước, phải ngưng tưới nước và ngày đó phải dỡ áo mô cho nước bốc hơi. Trong mùa mưa phải làm mái che sau khi dỡ áo mô.

+ Điều chỉnh nhiệt độ bằng cách tưới nước và đậy mô: Khi kiểm tra mô nấm thấy nhiệt độ tăng, rơm ủ thiếu nước thì cần dùng thùng vòi sen tưới cho mô nấm. Tránh dùng vòi nước mạnh sẽ làm hư hại những sợi tơ và nấm nhỏ. Nếu chỉ tăng nhiệt độ mà không thiếu nước thì phải giảm rơm áo bị ướt, thay bằng rơm khô để giảm sức nóng và thoát bớt nhiệt.

Khi kiểm tra mô nấm thấy nhiệt độ giảm, mô bị lạnh thì cần ngưng tưới nước, dỡ bớt áo mô, mái che nắng… để giúp mô hấp thu được nhiều nắng. Nếu là mùa mưa, cần dùng nylông, màng phủ nông nghiệp (đậy phía đen lên trên) để mô nấm giữ nhiệt, tăng nhiệt độ bên trong.

– Đảo rơm áo mô: Sau khi chất mô 5 – 8 ngày, dỡ rơm áo ra, xốc cho tơi và đậy trở lại cho mô nấm. Cần phải đảo áo mô để tránh tơ nấm ăn lan ra ngoài, không tạo được nấm.

Thu hái nấm rơm

– Sau khi ủ rơm 10 – 14 ngày có thể thu hoạch: Thời gian thu hái nấm tùy loại meo và cách ủ. Nấm ra rộ vào ngày thứ 12 – 15; sau đó 7 – 8 ngày ra tiếp đợt 2 và thu hái trong 3 – 4 ngày thì kết thúc vụ trồng nấm (25 – 30 ngày).

– Thời điểm hái nấm: Thu hái mỗi ngày 2 lần. Lần thứ 1 vào sáng sớm trước 6 giờ. Thu hái lần thứ 2 vào khoảng 14 – 15 giờ chiều.

– Chọn nấm đủ tiêu chuẩn để hái: Nấm rơm phát triển liên tục và nhiều cây dính vào nhau, cần phải chọn lựa để hái những cây còn búp, hơi nhọn đầu. Cách hái, xoay nhẹ cây nấm, tách ra khỏi mô. Không nên để sót chân nấm trên mô, vì phần chân nấm khi thôi rữa, sẽ làm hư hại các nụ nấm kế bên. Sau khi hái xong, đậy kỹ áo mô lại.

Thời gian thu hoạch nấm thường 7 – 10 ngày. Năng suất trung bình 1,5kg nấm tươi trên 1m liếp nấm.

Nấm sau khi thu hái cần tiêu thụ ngay trong 2 – 3 giờ. Nếu muốn để ngày hôm sau cần bảo quản ỏ nhiệt độ từ 10 – 15°c.

Nhiệt độ tối thích cho phát triển của sợi nấm là 30 C – 35 C và cho sự hình thành quả thể là 28 – 30 C

Từ 10 – 20 C Sợi nấm sinh trưởng phát triển yếu, ở 20 C: Sau 12 giờ chết toàn bộ quả thể hình đinh ghim và đình chỉ sinh trưởng quả thể hình cầu.

+ Độ ẩm trong mô nấm (Độ ẩm nguyên liệu): Sợi nấm rơm có thể sinh trưởng trong điều kiện nguyên liệu có độ ẩm từ 40 – 90%. Nhưng tốt nhất là 65 – 70%. Kiểm tra độ ẩm nguyên liệu bằng cách nắm nguyên liệu trong tay vắt mạnh:

– Nước không chảy ra (độ ẩm quá thấp)

– Nước chảy ra thành dòng (độ ẩm quá cao)

– Nước chảy ra kẻ tay (độ ẩm đạt yêu cầu)

+ Độ ẩm tương đối của không khí:

Độ ẩm tương đối của không khí có tác dụng điều hoà sự bốc hơi nước từ mô nấm và quả thể nấm ra không khí. Đo độ ẩm bằng ẩm kế.

Nếu trong không khí hơi nước bảo hoà (có độ ẩm 100%) thì sự bốc hơi cân bằng với hơi nước ngưng tụ lại trên mô nấm làm cho mô nấm luôn luôn ẩm ướt tạo điều kiện tốt cho nấm rơm sinh trưởng và phát triển.

3. pH: Sử dụng giấy quỳ để đo PH

PH là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thu nhận thức ăn và hoạt động của các loại men. Sợi nấm rơm sinh trưởng ở PH = 4 – 11. Nhưng thích hợp nhất đối với nấm rơm là PH = 7 -8

Nấm rơm không có diệp lục nên không cần ánh sáng để tổng hợp chất hữu cơ như thực vật màu xanh. Do đó thời kỳ sinh trưởng của sợi nấm không cần ánh sáng. Cường độ ánh sáng có thể đình chỉ các quá trình sinh trưởng và gây chết sợi nấm. Ánh sáng như một yếu tố kích thích sự hình thành và phát triển của quả thể.

Nấm rơm trồng trong tối sẽ không hình thành quả thể mặc dù có đầy đủ các yếu tố khác. Thường ánh sáng khuyếch tán của mặt trời hoặc đèn điện Neon (Mỗi ngày chiếu sáng 2 lần, mỗi lần 30 phút đến 1 giờ). Nên bố trí luống nấm như thế nào để khi chiếu ánh sáng khuyếch tán sao cho ánh sáng đến khắp mọi nơi của bề mặt mô nấm để nấm xuất hiện đều cùng một lúc.

Nếu cường độ ánh sáng quá mạnh (trực tiếp của mặt trời) cũng có thể gây chết toàn bộ nấm ở giai đoạn đầu đinh ghim (sau 1 giờ), gây chết 10 – 30% giai đoạn hình cầu. Ánh sáng thừa nếu không đủ gây chết cũng làm cho nấm xấu đi vì quá đen, bao gốc rất dày, thịt nấm cứng làm giảm chất lượng của nấm. Nấm có màu xám lông chuột là ánh sáng vừa đủ.

Sự thông khí cần thiết cho quá trình sinh trưởng của sợi nấm và phát triển của quả thể.Thiếu oxy xảy ra khi độ ẩm nguyên liệu quá cao (mô nấm), nguyên liệu bị nén quá chặt.

Thiếu oxy (thông thoáng) thường biểu hiện như sau:

Quả thể giai đoạn đầu đinh ghim được hình thành dày đặc nhưng không tiếp tục sinh trưởng, sau vài ngày toàn bộ quả thể chết và mềm nhũn.

Giai đoạn hình cầu không hình thành hoặc hình thành sắc tố đen rất chậm, thời gian ở giai đoạn hình cầu rất lâu.

Dùng nước sạch, không bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, không dùng nước thải công nghiệp, nước bẩn ao tù để tưới cho nấm và xử lý nguyên liệu.

Vì rằng, nếu tưới bằng nườc phèn (kể cả rơm rạ ủ ướt bằng nước nhiễm phèn trước khi đem xếp mô thì tơ nấm vừa nảy nở ít vừa phát triển chậm; có thể ngừng tăng trưởng và tai nấm cũng bị dị hình, sẽ đem lại sự thất bại lớn.

Còn nếu tưới nước bị nhiễm mặn thì tơ nấm phát triển rất ít, vừa đổi màu vừa dị hình và cuối cùng không phát triển thành nấm.

Nghệ thuật tưới nước cho mô nấm là dùng bình có vòi bông sen tạo ra những tia nước nhỏ như mưa, như vậy nước tưới dễ thấm đều vào mô, đồng thời không làm hại những nụ nấm mới hình thành.

Rơm rạ, bã mía, lục bình, bẹ chuối khô, đay, bông gòn,… trong trường hợp mùn cưa đã hoai mục cũng có thể làm nguyên liệu cho trồng nấm rơm. Năng suất nấm rơm cao nhất hiện nay là trên bông thải (45%), nhưng tiện lợi hơn dùng rơm rạ, năng suất (14,5%-21,6%).

Yêu cầu rơm, rạ thật khô dòn, sau khi gặt lúa xong phơi khô rơm ngay, đánh đống bảo quản dùng dần. Nơi dự trữ không bị mưa dột, nếu để ngoài trời thì nên đánh đống thành cây, hoặc kê cao lên khỏi mặt đất 0,5 – 1m.

Rơm không bị mốc, không nhiễm nấm lạ, không nhiễm phèn, măn. Rơm mới sau khi phơi khô chất đống một tuần mới được dùng.

Xin lưu ý : Chất lượng rơm rạ không phải vùng nào cũng giống nhau, nhưng nói chung, ta thấy:

Rơm rạ lúa nếp tốt hơn lúa tẻ.

Rơm rạ lúa ngắn ngày được xếp vào hạng thứ yếu (thiếu mới dùng)

Rơm rạ gặt hái tại ruộng màu mỡ phù sa tốt hơn rơm rạ của ruộng bón phân hữu cơ. Còn rơm rạ của ruộng bón phân vô cơ lại thua rơm rạ của ruộng bón phân hữu cơ (phân chuồng).

Rơm rạ ruộng nhiễm phèn tốt hơn rơm rạ ruộng bị nhiễm mặn.

Rơm rạ mục do bỏ ngoài mưa nắng dù sao cũng tốt hơn rơm rạ mục bởi nấm mốc tấn công.

Rơm rạ mùa trước ( nếu được bảo quản tốt ) vẫn tốt hơn rơm rạ mới gặt.

Giống tốt: Giống không bị nhiễm bệnh, giống đúng tuổi, không quá già hoặc quá non, có mùi thơm dễ chịu.

Giống không mốc xanh, mốc đen, giống không có mùi chua.

Túi giống có màu trắng đồng nhất, không loang lỗ, sợi nấm ăn kín đáy, có mùi đặc trưng của giống nấm rơm. Túi giống phía trên có màu hồng nhạt.Tuổi giống từ 12 – 16 ngày tuổi (giống ăn kín đáy túi 2 – 3 ngày.)

Thường từ khi sản xuất đến khi trồng không quá 25 ngày.

9. Địa điểm trồng và điều kiện nơi trồng nấm rơm

Dù trồng ít hay nhiều mô nấm, nơi trồng nấm phải là nơi cao ráo, bằng phẳng và sạch sẽ. Sạch sẽ ở đây có nghĩa là phải xa nơi ao tù nước đọng, nơi bãi rác dơ bẩn, gần chuồng trại chăn nuôi heo, gà vịt, nơi để hóa chất,… vốn ô nhiễm và chứa nhiều côn trùng và mầm bệnh, ảnh hưởng xấu đến nơi trồng nấm sau này.

Trồng nấm rơm chuyên canh trong nhà phải làm 2 nhà để có thời gian xử lý nguồn bệnh sau vài đợt trồng nấm. Nếu trồng nấm trong nhà liên tục cả năm mà không xử lý nguồn bệnh thì sẽ bị nhiễm bệnh và năng suất thấp thậm chí thất thu.

10. Nhà trồng nấm: Có 2 loại nhà: nhà ủ sợi và nhà trồng nấm.

+ Nhà ủ sợi: Rộng 2,6 m, dài 5 m và cao 2,4m trong nhà có 2 dãy kệ, kệ có kích thước: 0,6 x 4 x 1,65 (m) có 3 tầng. Có 1 cửa ra vào và 4 cửa thông gió. Thường 1 nhà ủ sợi dùng cho 5 – 7 nhà trồng nấm.

+ Nhà trồng nấm: tốt nhất có kích thước 3,3 x 5 x 2,4 (m)

Chọn đất làm nhà phải cao ráo, không ngập lụt, đúng tiêu chuẩn ở mục 9

Tùy theo diện tích, quy mô mà làm nhà lớn hay nhỏ. Trước mắt làm 1 nhà, sau đó làm thêm một nhà nữa để tiện cho việc xử lý nguồn bệnh và làm luân phiên nhà này và nhà kia. Bố trí 1 cửa chính và 4 cửa thông gió ở 2 đầu. Tùy theo điều kiện địa phương có thể xây nhà hoặc làm nhà tạm. Nguyên tắc phải che kín toàn bộ để giữ ẩm và giữ nhiệt, có ánh sáng khuyếch tán chiếu vào. Nhà phải có cửa thoát nhiệt ở hai đầu hồi. Chiều cao nhà phải 2 -2,4m.

– Giống nấm (meo giống) Phải đúng tiêu chuẩn ở mục 8.

– Vôi xử lý rơm

– Bể ngâm ủ: Có kích thước: 0,8 x 0,75 x 2m tương đương 1m3

– Nylon ủ rơm.

– Nylon gói rơm. Kích thước tùy theo khuôn gỗ.

– Bình bơm tưới nấm.

– Nhiệt kế: Đo nhiệt độ

– Ẩm kế: Đo ẩm độ

– Giấy quỳ: Đo PH nước

– Kệ trồng nấm: Tùy theo kích thước nhà trồng nấm.

– Khuôn nấm: 12 x 20 x 27cm

– Nhà trồng nấm có kích thước 3,3 x 5 x 2,4 m

– Rơm: Đúng tiêu chuẩn ở mục 7.

– Xử lý nguyên liêu (ủ): Rơm rạ khô, không bị mốc, không còn mùi thuốc trừ sâu được ngâm trong nước vôi loãng (4 kg vôi tôi/m3 nước) cho đủ ẩm, có màu vàng.

Để rơm róc nước, rồi chất đống ủ có kệ lót cách mặt đất 20 cm, có cọc thông khí ở giữa, xung quanh quây nilon, để hở phía trên, có mái che cao trên nóc để tránh mưa. Sau 2 – 3 ngày, đống ủ có nhiệt độ 65 – 70 độ C. Kích thước đống ủ : Dài 1,5m, rộng 1,5 m, cao 1,5 m. Một đống ủ đảm bảo tối thiểu từ 300 kg rơm rạ trở lên. Nếu lượng rơm nhiều hơn ta kéo dài đống ủ, chiều cao, chiều rộng giữ nguyên. Xung quanh đống ủ được che nilon để hở chân và nóc đống ủ.

– Đảo rơm: Sau khi ủ rơm 3 ngày, kiểm tra nhiệt độ đống ủ từ 65 – 70 độ C là được Giũ tơi rơm, chỉnh độ ẩm, dùng tay vắt chặt rơm, nếu thấy chỉ có nước chảy nhỏ giọt như huyết thanh là vừa. Nếu nước chảy thành dòng là rơm còn ướt phải tãi rộng cho bay bớt hơi nước; nếu vắt rơm không có nước là khô, phải dùng phun bổ sung nước. Ủ tiếp 3 – 4 ngày nữa . Theo dõi nhiệt độ trong đống ủ lớn hơn 750 C là đạt yêu cầu. Ngày thứ 7 – 8 sau khi ủ đống, kiểm tra thấy rơm hết mùi khai, mùi chua thì tiến hành đóng mô, cấy giống

Đảo xếp rơm vào đống ủ, đảo từ trên xuống dưới, trong ra ngoài cho đều. Quây nilon như ban đầu.

– Đóng mô: Nếu khuôn lớn xếp từng nắm rơm vào khuôn theo kiểu nằm ngang cao 8 -9cm rồi cấy một lượt giống chạy viền xung quanh mép khuôn từ 3 – 5 cm. Khi trồng xong nhấc khuôn và trồng tiếp mô khác, các mô cách nhau 20 cm. Khuôn nhỏ thì sau khi nhấc khuôn ra, gói mô nấm trong nilon trắng và cấy giống ở 2 đầu mô nấm.Tỷ lệ cấy giống 12 – 15 kg giống/1 tấn nguyên liệu khô.

– Giống nấm: Chuẩn bị giống nấm trước khi ủ nguyên liệu, giống 12 – 16 ngày tuổi.

Sợi giống ăn kín đáy túi, không bị mốc xanh, mốc đen, giống không có mùi chua.

– Chăm sóc sau khi cấy giống: Sợi nấm rơm phát triển rất nhanh từ khi cấy giống đến khi có nấm quả thể từ 9 – 13 ngày. Vì vậy, cần chú ý chăm sóc từng ngày. Từ ngày 1 đến ngày thứ 3: sau khi cấy giống không cần tưới, nếu trời lạnh dưới 25 độ C phải phủ 1 lớp nilon trên mô nấm để giữ ẩm, giữ nhiệt. Từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 8: Kiểm tra nhiệt độ mô nấm, cắm nhiệt kế trong mô nấm, nếu thấy có nhiệt độ 35 – 38 độ C là tốt. Tưới ẩm nền xung quanh mô nấm và sương mù trên cao. Nếu trời lạnh dưới 25 độ C phải đậy nilon nhưng cách mặt mô nấm tối thiểu là 20 cm để tránh bị hấp hơi. Từ ngày thứ 8 – 9: Khi thấy màng sợi từ màu trắng đục chuyển sang màu trắng trong phải tưới đón nấm. Tưới nhẹ trực tiếp vào các mặt mô nấm cho ẩm đều, đẫm hơn bình thường. Từ ngày thứ 9 – 13 : Trên mô nấm xuất hiện đinh ghim như hạt gạo, tưới giữ ẩm bình thường, tưới cao vòi tránh bị đứt sợi nấm.

Nấm rơm phát triển nhanh, sau vài giờ nấm có thể nở xòe. Vì vậy, phải hái nấm đúng tuổi, trước lúc nứt bao.

Nên thu hái nấm lúc giai đoạn hình trứng vì giai đoạn này dinh dưỡng cao nhất. Nấm ngon và có chất lượng cao nhất là khi quả nấm từ hình tròn chuyển sang hình trứng chưa nứt bao.

Trường hợp nấm mọc tập trung thành cụm, ta có thể tách những cây nấm lớn hái trước, nếu khó tách thì hái cả cụm. Nấm mọc rộ, ngày hái 2 – 3 lần. Những ngày nóng, nhiệt độ không khí cao, nấm phát triển nhanh, vì vậy phải quan sát kỹ. Khi nấm hơi nhọn đầu là hái ngay.

Sau khi hái nấm xong, tưới ẩm đều cho nấm mọc tiếp. Lứa 1 từ ngày 14 – 18 chiếm 80% năng suất. Hết lứa 1 chăm sóc tiếp để nấm ra tiếp lứa 2.

Sau khi thu hoạch xong đợt đầu, phải làm vệ sinh mô nấm, bằng cách nhặt bỏ hết những gốc nấm còn sót lại trên mô nấm. Một mô nấm có kich thước như khuôn (dài 27 cm, rộng 20 cm, cao 12 cm) đạt từ 50g – 100 gam nấm.

Mua giống nấm và vật tư trồng nấm ở đâu uy tín nhất?

VBio có cả đội ngũ nhà khoa học chuyên nghiên cứu các giống cây trồng lớn nhất tại Việt Nam. Hiện nay tại Viện Nghiên cứu Sinh học Ứng dụng, chúng tôi có trang trại nuôi trồng nhiều loại nấm như: Nấm Maitake, nấm rơm, nấm sò, nấm hoàng đế, nấm mối đen,…Ngoài ra Viện Nghiên cứu Sinh học Ứng dụng chuyên phân phối sỉ lẻ đầy đủ các vật tư ngành nấm khác như nắp bịch, cổ bịch giá thể, nắp bịch, cổ bịch meo nấm, túi nilon chịu nhiệt đóng bịch nấm VBio,…cung ứng số lượng lớn cho các chủ trang trại.

Viện Nghiên cứu Sinh học Ứng dụng

Địa chỉ: Số 39, Ngõ 189/61, Hoàng Hoa Thám, Ngọc Hà, Quận Ba Đình, TP Hà Nội Website: ĐT: (+84) 2422 118 008 – (+84)962 567 869

https://vbio.vn/ Email: vbiovn1@gmail.com

Cách trồng nấm rơm để ăn tại nhà theo nhiều người là rất khó thực hiện, vì hẳn sẽ phải tuân thủ một quy trình kĩ thuật phức tạp, cao siêu, khó có thể học hỏi. Thực tế, chỉ cần nằm lòng những kĩ thuật và có những nguyên liệu cơ bản, việc trồng nấm rơm tại nhà là hoàn toàn có thể làm được.

Nấm rơm là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng đã không còn xa lạ trong thực đơn các món ngon của mỗi gia đình. Đặc biệt đối với những người ăn chay nấm rơm đem lại nguồn dinh dưỡng và là nguyên liệu không thể thiếu, trồng nấm rơm tại nhà là một cách hữu hiệu cung cấp loại thực phẩm quý giá này cho gia đình một cách ngon, bổ, rẻ và an toàn.

1. Thời vụ trồng nấm rơm

Nấm rơm được trồng quanh năm. Tuy nhiên vẫn có những lưu ý về khí hậu và điều kiện nhiệt độ, độ ẩm nhất định trong các mùa trong năm. Vào mùa Đông, Xuân, thời tiết lạnh cần giữ ấm, chắn gió cho nấm. Vào mùa mưa nhiều cần làm mái che hoặc ủ rơm dầy hơn để giảm độ ẩm, tránh ngập úng.

2. Ủ nguyên liệu trồng nấm (Ủ rơm)

Nguyên liệu trồng nấm rơm phổ biến hiện nay là rơm rạ. Ngoài ra còn có thể dùng các phế liệu nông nghiệp như bèo lục bình, lá và bẹ chuối, thân cây họ đậu, bã mía, mạt cưa…

Có thể trồng nấm trên từng loại nguyên liệu riêng biệt hay phối trộn chúng với nhau theo tỉ lệ nhất định. Hiện nay, nguyên liệu chính trồng nấm rơm vẫn là rơm rạ, nếu dùng các nguyên liệu khác, bạn vẫn có thể áp dụng cách tương tự như xử lý rơm rạ.

Cách ủ rơm

Làm ẩm nguyên liệu: Rơm rạ khô được làm ẩm bằng cách ngâm hoặc tưới phun

Ngâm rơm: Rơm được ngâm trong ngước vôi 0,5 – 1 %, thời gian ngâm khoảng 1- 1 giờ 30 phút.

Tưới nước: Trải rơm khô trên nền gạch hoặc nền sân, tưới nước cho thật ướt rơm, để rơm trong một đêm rồi đem rơm ủ.

Trường hợp dùng rơm tươi có thể không dùng hoặc dùng ít nước hơn

Xếp đống ủ: Xếp rơm đã được làm ẩm hết lớp này đến lớp khác.

Vừa xếp vừa nén lại, chú ý không nên nén quá chặt cũng như quá lỏng.

Trường hợp dùng rơm khô hay tươi chỉ được làm ẩm bằng nước thường thì cứ xếp xong một lớp rơm thì rắc một lớp vôi.

Khi xếp xong thì dùng một tấm nylon phủ kín đống ủ để hạn chế sự bốc hơi nước và tạp khuẩn không khí xâm nhập vào đống ủ.

Tốt nhất nên xếp đống ủ trên sàn cách mặt đất từ 10 – 20 cm.

Thời gian ủ từ 7 – 10 ngày tùy theo nguyên liệu và thời tiết.

Cứ 2, 3 ngày tiến hành đảo trộn đống ủ một lần.

Kiểm tra nguyên liệu đã ủ

Trước khi trồng nấm cần kiểm tra rơm đã ủ theo các tiêu chí sau:

Độ ẩm: 70%

Mùi: Thơm bánh ú tro

Màu sắc: Sẫm quế

3. Mẹo chọn giống nấm để trồng

Giống nấm là một yếu tố quan trọng trong quá trình trồng nấm, có ý nghĩa quết định đến năng suất và chất lượng nấm trồng.

Một bịch giống tốt có những đặc điểm sau

Tơ sợi nấm lan đều, mảnh, trong suốt, thuần nhất và không nhiễm tạp

Meo không quá già hoặc quá non (Thường khi sản xuất đến khi trồng không quá 25 ngày).

4. Lên mô – Cấy giống

Nếu trồng nấm ngoài trời thì cần phải xử lý đất. Đất được cuốc lật, bón vôi và phơi tối thiểu 2 – 3 ngày. Sau đó làm cho đất tơi xốp và lên luống. Kích thước luống là 0,8 – 1m, cao 10 – 20 cm. Khoảng cách giữa các luống từ 30 cm, để thoát nước và đi lại chăm sóc nấm. Trước khi trồng một ngày phải tưới nước cho đất thật ướt.

Xếp rơm đã ủ lên luống đất, chiều ngang của mô nấm dài 30 cm, chiều cao 30 cm, dài tùy ý. Cứ xếp xong một lớp rơm thì rải một lớp bột dinh dưỡng và cấy meo vào giữa mô nấm. Cuối cùng dùng tay vuốt từ đỉnh mô ra hai bên tạo cho mô nấm có hình như mái vòm.

Lượng meo giống sử dụng: 1 bịch/ 2 – 3 cm mô.

Sau khi lên mô và cấy xong meo nấm để 1 đến 2 giờ cho khô se lớp rơm ngoài. Tiếp tục cấy meo xung quanh chân mô và đậy ngay mô lại bằng một tấm nylon để giữ ẩm. Bên ngoài tấm nylon, tùy vào điều kiện, tạo một mái che cho mô bằng cách làm giàn phía trên mô nấm, phủ bằng các tấm tranh hay phủ một lớp rơm thật dày.

Để trồng nấm trong nhà, chúng ta cần chuẩn bị một rổ nhựa với các mắt lưới rộng. Xé rơm đã được ủ cho vào rổ, cấy meo nấm xung quanh thành rổ và trên bề mặt rổ.

Mỗi lần cho rơm vào nén nhẹ qua thành rỗ chú ý không nén rơm quá kĩ hay quá lỏng. Cho rơm nhô cao để tăng diện tích bề mặt. Sau đó dùng bao nylon trùm kín rổ nấm lại, để rổ nấm ở nơi có độ ẩm thích hợp, tránh gió và nắng mặt trời.

5. Chăm sóc nấm

Che đậy mô nấm thật kỹ không để ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào mô nấm. Hằng ngày mở tấm nylon 2 – 3 lần cho thoát hơi nóng, nên giở sáng sớm và chiều mát để tránh ánh nắng mặt trời.

Mỗi lần từ 15 – 30 phút, mở xong đậy lại. Tưới nước cho nấm, dùng bình bơm để tưới, giữ độ ẩm và không để đất khô. Nên tưới nước vào chiều mát.

Tương tự như chăm sóc nấm ngoài trời, cần giữ cho nấm đủ nước có độ ẩm phù hợp. Mỗi ngày nên mở tấm nylon để thoát khí. Không cho nấm bị ánh mặt trời chiếu vào nhưng cần đủ ánh sáng để cho nấm có thể phát triển tốt. Có thể thay thế bằng ánh sáng đèn neon.

6. Thu hoạch nấm rơm

Vào ngày thứ 11 sau khi lên mô, cấy meo là có thể bắt đầu thu hoạch.Nên thu hái nấm ở giai đoạn hình cầu đầu tròn vào lúc sáng sớm vì lúc này nấm có giá trị dinh dưỡng cao nhất. Không tưới nấm trước khi thu hoạch ít nhất 5 – 6 giờ. Khi nấm đã tàn thì ngưng tưới một ngày sau đó tiếp tục tưới nước và chăm sóc để thu hoạch đợt hai.

7. Bảo quản nấm giữ được lâu

Sau khi thu hoạch một thời gian nếu không được sơ chế và bảo quản nấm sẽ nhanh chóng bị hư hỏng. Phơi nấm hoặc sấy khô là cách bảo quản nấm thông dụng. Nấm rửa sạch, chẻ đôi phơi dưới nắng tốt khoảng 2 – 3 nắng sau đó bỏ vào túi nylon bảo quản nơi khô ráo. Bằng cách này có thể bảo quản nấm được cả năm

Bạn thấy đấy, cách làm nấm rơm tại nhà chỉ khó với những ai không có ý định bắt tay vào làm thôi. Với cách làm đơn giản và dễ dàng, chúng ta đã có thể tự sản xuất ra nguồn nấm rơm giàu dinh dưỡng, tươi ngon cho cả nhà.

Bằng nguyên liệu nấm rơm có sẵn, chị em có thể tha hồ chế biến những món ngon và bổ dưỡng như thịt ba chỉ kho nấm, lẩu nấm…vừa ngon vừa lạ miệng, lại chẳng lo lắng một chút nào về nguồn nấm có an toàn hay không.

Thêm vào đó, thành phẩm nấm rơm hay thành tích các món ăn chế biến với nấm nhà do chính tự tay mình trồng, mình làm, chắc chắn sẽ làm bạn cực thích thú, cũng như sẽ được không ít người ngưỡng mộ thán phục.

Đào tạo kỹ thuật trồng nấm rơm trong nhà

Toàn Minh nhận đào tạo kỹ thuật trồng nấm rơm trong nhà cho bà con nông dân xa gần. Trong quá trình đào tạo kỹ thuật trồng nấm rơm trong nhà Toàn Minh có hỗ trợ chỗ ở lại cho học viên ở xa. Suốt quá trình học học viên được tiếp xúc và thực hành thực tế, được trải nghiệm tất cả các công đoạn của quá trình sản xuất nấm rơm từ cơ bản đến nâng cao. Biết cách phòng và trị bệnh, thu hoạch, bảo quản, vệ sinh, setup xưởng sản xuất nấm.

– Hỗ trợ chỗ ở lại:

Vì quá trình học tập và chuyển giao công nghệ trong quy trình Đào tạo kỹ thuật trồng nấm rơm trong nhà có thời gian từ 7 đến 30 ngày tùy theo tiến trình học tập và tiếp thu cũng như nhu cầu trải nghiệm thực tế của người học mà Toàn Minh có đầu tư cơ sở, phòng ốc cho học viên ở xa ở lại. Quý bà con ở xa sẽ cảm thấy yên tâm ở phần ăn ở, giảm thiểu chi phí và cảm thấy thoải mái nhất có thể để học tập và trải nghiệm.

– Được tiếp xúc thực tế, thực hành và trải nghiệm thực tế:

Hiện tại Toàn Minh đang sản xuất các loại nấm như: nấm rơm, nấm đùi gà, nấm linh chi, nấm đông trùng hạ thảo, nấm milky, nấm mối đen với quy mô sản xuất lớn và quy trình sản xuất khép kín đúng theo kỹ thuật được đào tạo trong khóa học vì thế mà khi tham gia khoa học Đào tạo kỹ thuật trồng nấm rơm trong nhà bà con sẽ được trải nghiệm và thực hành thực tế tất cả các khâu từ, phân lập giống, tạo meo, cấy giống, ủ meo, chăm sóc meo,…. Cho tất cả các loại nấm mà Toàn Minh đang nuôi trồng hoặc chỉ riêng nấm rơm theo chương trình đào tạo.

– Chăm sóc và phòng ngừa bệnh cho nấm:

Tuy quy trình trồng nấm rơm là khép kính nhưng đôi khi nấm cũng mắc một số bệnh vì vậy mà công tác phòng bệnh luôn luôn là điều cần thiết. Các đợt nấm đang trồng tại trang trại của Toàn Minh sẽ là trường hợp thực tế và cụ thể từng loại bệnh sẽ được trình bày cho học viên nắm, nhận biết và có phương pháp điều trị chuyên biệt, hiệu quả và dứt điểm.

– Thu hoạch và setup xưởng:

Quá trình trồng nấm rơm đòi hỏi đầu tư cho nhà xưởng, trang thiết bị máy móc lớn vì thế mà việc tận dụng hệ thống nhà xưởng, trang thiết bị máy móc để tối đa số lượng vụ nấm nhằm tối đa lợi nhuận, giảm chi phí là điều mà Toàn Minh luôn mong muốn học viên áp dụng. Sau mỗi đợt nấm sẽ là giai đoạn thu hoạch và vệ sinh, chuẩn bị cho vụ sau. Đây là một trong những giai đoạn quan trọng nhất vì ở giai đoạn này nếu không xử lý triệt để thì các vụ nấm sau có thể mắc nhiều bệnh.