Top 5 # Quy Trình Kỹ Thuật Trồng Dưa Leo Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2023 # Top Trend

Dưa leo hay dưa chuột ( Cucumis sativus) là một cây trồng phổ biến trong họ bầu bí Cucurbitaceae, là loại rau ăn quả quan trọng, nó được trồng lâu đời trên thế giới và trở thành thực phẩm của nhiều nước.

Ở Việt Nam dưa leo được trồng quanh năm ở những vùng có khi hậu mát mẻ như Lâm Đồng, Mộc Châu. Những vùng khác trồng được quanh năm chỉ trừ những tháng quá lạnh hoặc quá nóng.

Dưa leo được sử dụng như một loại rau ăn quả, trong các món salad, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe cũng như làm đẹp. Một số tác dụng của dưa leo như: Bù nước và vitamin bổ sung cho cơ thể, hỗ trợ tim mạch, bổ xung kali, phục hồi thị giác, ngăn ngừa ung thư, ổn đinh huyết áp, tốt cho tiêu hóa, tốt cho thận, hỗ trợ giảm cân, giảm cholesterol…

Thành phần dinh dưỡng có trong 100 g dưa leo:

Cây dưa leo cho năng suất lớn và thu hoạch hàng ngày trong thời gian dài. Năng suất dưa leo có thể đạt 55-80 tấn/ha/vụ, cho hiệu quả kinh tế từ 200-270 triệu/ha/vụ tùy vào, giống, điều kiện thâm canh và thời điểm gieo trồng. Được mùa, được giá sẽ cho hiệu quả rất cao.

I. Điều kiện ngoại cảnh

Nhiệt độ thích hợp cho dưa leo sinh trưởng là 20-30ºC.

Yêu cầu độ ẩm đất của dưa leo rất lớn vì chịu hạn yếu, thiếu nước cây sinh trưởng kém và tích lũy chất cucurbitaxin làm trái trở nên đắng. Tuy nhiên ẩm độ không khí cao lại làm cho bệnh đốm phấn phát triển mạnh.

II. Biện pháp kỹ thuật

1. Giống

Hiện nay Công ty TNHH Phát triển Nông nghiệp Việt Á có đầy đủ, đa dạng và phong phú các giống dưa từ chịu lạnh, chịu mát đến lạnh và chịu mát đến nóng, kháng bệnh tốt, thích nghi rộng đáp ứng nhu cầu trồng sớm, trồng chính vụ hoặc có thể trồng muộn cho nông dân lựa chọn.

Nhóm giống dưa leo có khả năng chịu lạnh: Dưa chuột ta VA.77

Nhóm giống dưa leo có khả năng chịu từ mát đến lạnh: Dưa nếp lai F1 VA.67, Dưa leo lai F1 Xuân Yên VA.68, Dưa nếp lai F1 VA.69, Dưa leo siêu trái F1VA.868, Dưa leo siêu trái F1 VA.848

Nhóm dưa leo có khả năng chịu từ mát đến nóng: Dưa leo Nhật F1 VA.66, Dưa leo xanh F1 VA.789, Dưa leo xanh F1 VA.765, Dưa leo xanh F1 VA.103, Dưa leo xanh F1 VA.108, Dưa leo xanh F1VA.118, dưa leo F1 Napoli VA.7

Nhóm dưa leo có khả năng chịu nóng: Dưa leo xanh F1VA.118

2. Thời vụ

Ở Việt Nam dưa leo có thể trồng hầu như quanh năm. Riêng ở miền Bắc chỉ ngừng sản xuất dưa leo trong 1-2 tháng rét lạnh. Thời vụ gieo trồng dưa leo ở miền Bắc như sau:

Vụ Xuân: Gieo trồng từ 15/2 đến 15/4. Sử dụng các nhóm giống ưa mát và chịu nóng: Dưa nếp lai F1 VA.67, Dưa leo lai F1 Xuân Yên VA.68, Dưa nếp lai F1 VA.69, Dưa leo siêu trái F1VA.868, Dưa leo siêu trái F1 VA.848

Vụ Hè: Gieo trồng từ 15/5 đến 15/7. Sử dụng các nhóm chịu nóng: Dưa leo xanh F1 VA.118,

Vụ Thu: Gieo trồng từ đầu tháng 9 đến 15/10. Sử dụng các giống thuộc nhóm chịu nóng và ưa mát như Dưa leo Nhật F1 VA.66, Dưa leo xanh F1 VA.789, Dưa leo xanh F1 VA.765, Dưa leo xanh F1 VA.103, Dưa leo xanh F1 VA.108, Dưa leo xanh F1VA.118, dưa leo F1 Napoli VA.7

Vụ Đông: Gieo trồng từ 15/12 đến 30/1. Chủ yếu sử dụng các giống dưa chịu rét như Dưa chuột ta VA.77

3. Kỹ thuật trồng

Chọn đất: Dưa leo có thể sinh trưởng trên nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên khi trồng dưa cần chọn đất chủ động tưới tiêu; đất có tầng canh tác dày, tơi xốp, tốt nhất là đất thịt nhẹ, đất cát pha…

Làm đất: Do dưa leo có bộ rễ chùm phát triển kém, không ăn sâu nên cần làm đất kỹ, tơi xốp, sạch cỏ dại, lên luống cao 30 cm, rộng 1 – 1,2 m, rãnh luống rộng 30 cm.

Lượng hạt giống để gieo cho 1000 m ²: 35 – 70 g thời vụ và tùy giống.

Gieo ươm hạt: Có thể gieo ươm hạt trên khay bầu hoặc gieo trực tiếp trên ruộng với 1 – 2 hạt/hốc.

Hạt trước khi gieo cho ngâm nước, thời gian ngâm khoảng 5 – 6 tiếng, sau đó vớt ra đãi sạch rồi đem ủ bằng khăn ẩm. Khi hạt đã nứt nanh, nảy mầm 70-75% thì đem gieo. Gieo trên khay bầu 1 hạt/bầu. Gieo trực tiếp trên đồng ruộng gieo 1-2 hạt/hốc, sau này để lại 1 – 2 cây. Giống lai F1 để 1 cây. Hạt gieo 2 hàng trên luống với khoảng cách 70 – 90 cm, mỗi hốc cách nhau 35 – 40 cm. Phân bón lót được bỏ vào hốc trước khi gieo/trồng, đảo đều và lấp một lớp đất nhẹ. Hạt gieo sâu 1 – 1,5 cm, rắc một lớp đất mịn lên trên sau đó phủ một lớp trấu hoặc rơm dạ lên trên trước khi tưới ẩm lên hạt.

Lưu ý: Nếu phủ rơm rạ, khi hạt mọc lên thì bóc bỏ rơm ra. Nếu gieo ươm cây con bằng khay bầu thì khi cây được 2-3 lá thật có thể trồng trên đồng ruộng vào ngày mát hoặc chiều mát.

4. Phân bón và chất phụ gia

Lượng phân bón sử dụng cho 1 sào: Phân chuồng hoai mục: 400 kg; Đạm Urê: 12 -15 kg; Lân super: 15 – 20 kg; Kali: 7 – 8 kg; Vôi bột: 20 kg/sào.

Bón lót: Vôi bột rắc đều lên mặt ruộng trước khi lên luống. Toàn bộ phân chuồng + lân, bón tập trung theo rạch, trước khi gieo trồng phủ đất kín phân chuồng rồi đặt hạt hoặc bầu lên trên.

Bón thúc: Phân đạm + kali chia làm 3 lần:

Lần 1: Khi cây có 3 – 4 lá thật (sau mọc 7 ngày) bón 3 kg đạm urê hoà với nước phân chuồng tưới cho cây.

Lần 2: Khi cây sinh trưởng mạnh đến trước khi ra hoa (lúc này có 9 – 10 lá thật tức là sau gieo trồng 18 – 20 ngày) bón: 5 kg đạm urê + 4 kg kali trộn đều bón theo rạch cách gốc 6 – 10 cm kết hợp xới xáo, làm cỏ, vun gốc cho cây.

Lần 3: Khi cây bắt đầu ra quả (lúc này có từ 12 – 14 lá thật là thời kỳ thu lứa quả đầu tiên tức là sau trồng 36 – 38 ngày), tiến hành bón 3 kg đạm urê + 2 kg kali trộn đều bón theo gốc, bón cách gốc 7 – 10 cm rồi xới xáo, vét rãnh vun cao cho cây.

Sau lần bón thúc 3 cứ mỗi lần thu quả tưới nước phân chuồng có hoà 0,5 – 1 kg phân đạm/sào và cứ tưới như vậy cho đến lúc thu quả xong.

5. Chăm sóc

Tiả dặm: Khi cây mọc được từ 2 – 3 lá thí tiến hành tỉa, dặm những chỗ mất khoảng.

Xới xáo làm cỏ: 3 lần kết hợp cùng các đợt bón phân.

Lần 1: Khi cây có 3 – 4 lá thật tiến hành xới xáo nhẹ và vun gốc nhẹ.

Lần 2: Khi cây có 9 – 10 lá thật sau khi bón thúc tiến hành xới xáo, làm cỏ kết hợp vét rãnh, vun cao cho cây.

Lần 3: Khi cây có quả tiến hành bón phân kết hợp với xới, làm cỏ, vun gốc.

Tưới nước: Dưa leo là cây đòi hỏi tương đối nhiều nước, từ sau khi cây mọc đã phải tưới nước cho cây.

Cách tưới: Giai đoạn cây con có 3 – 4 lá thật đến 9 – 10 lá thật tưới bằng thùng ô doa hoặc gánh nước tưới, nếu trời nắng, khô hanh tưới một ngày 2 lần vào sáng sớm và chiều mát.

Giai đoạn từ bắt đầu ra hoa đến có quả: Nên sử dụng phương pháp tưới ngấm nước theo rãnh. Cứ mỗi tuần tháo nước vào rãnh cho ngập lưng rãnh 1 lần để đất luôn đủ ẩm cung cấp nước cho cây.

Làm giàn: Việc làm giàn đối với cây dưa leo góp phần tăng năng suất, tăng phẩm chất quả, giảm bệnh hại… Làm giàn khi cây cao khoảng 30-35 cm, làm giàn kiểu chữ A cao. Một sào cần từ 1400 – 1600 cây dèo cao 2 m. Cứ mỗi gốc cây cắm 1 cây dèo đứng, 1 giàn có từ 2 – 3 nẹp ngang. Do thân dưa leo vươn lên rất nhanh nên phải buộc cây vào giàn dọc theo cây dèo, cứ 2 – 3 ngày buộc 1 lần. Làm giàn tốt góp phần làm tăng năng suất từ 20 – 30%.

6. Phòng trừ sâu bệnh

Sâu hại và biện pháp phòng trừ

Biện pháp phòng trừ: Bắt thủ công hoặc phòng trừ bằng Basudin 10H, Vibam 5H, 10G rắc xung quanh gốc hoặc xử lý trước khi gieo.

Sâu vẽ bùa (Ruồi đục lá):Sử dụng các loại thuốc như: Altach 5EC, Cyper 25EC, Vertimex 1.8EC, Trigard 100SL. Nên thường xuyên thay đổi loại thuốc để tránh làm cho sâu nhanh quen thuốc. Nếu ruộng dưa đã bị sâu gây hại nặng thì sau khi có phun thuốc nên bón bổ xung thêm phân để bồi dưỡng sức cho cây. Để hạn chế độc hại cho người sử dụng, nông dân chỉ thu hoạch khi đã đủ thời gian cách ly của thuốc.

Bọ trĩ, bọ rùa vàng:Sử dụng các loại thuốc như: Confidor 100SL, Actara, Regent.

Ápdụng biện pháp phòng là chính.

Dưa leo thường bị nhiễm một số bệnh như: Bệnh héo xanh vi khuẩn, lở cổ rễ, sương mai, phấn trắng, đốm lá (vàng lá)… Để phòng trừ các loại bệnh hại cho cây dưa leo cần chú ý:

Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện bệnh kịp thời

Tiến hành chăm sóc cây đầy đủ để cây sinh trưởng, phát triển tốt đủ sức kháng bệnh.

Thực hiện chế độ luân canh cây trồng hợp lý, không trồng cây dưa leo trên đất trồng cây bầu bí hoặc cây họ cà nhiều vụ liên tiếp.

Thực hiện vệ sinh đồng ruộng, làm sạch cỏ dại và tàn dư cây vụ trước.

Dùng thuốc phun phòng: Dùng hỗn hợp 20 ml Kasumin + 15 gr Arygreen pha với 10 – 12 lít n­ước phun trên một sào.

Cách phun: Phun lần 1 sau trồng 3 – 5 ngày. Lần 2: Sau lần thứ nhất 7 ngày. Xử lý đất bằng thuốc Somix – T2 có tác dụng: Bổ xung các chất thiết yếu cho cây trồng, đưa vào đất hệ vi sinh vật có lợi, phân hủy các chất dễ tiêu, phòng chống một số bệnh hại có nguồn gốc từ đất.

Bệnh héo xanh Sử dụng các loại thuốc như: Kasumin, AryGreen, Kasuran 50 WP, Kasumin 2SL,

Bệnh lở cổ rễ: Phun bằng thuốc trừ nấm như: Validacine, Ridomil gold 68WP.

Bệnh sương mai: Dùng Boocđô 1% hoặc Zineb 80% pha loãng với nước theo nồng độ 0,4% (400g thuốc cho 100 lít nước lã) phun phòng và trừ bệnh. Ngoài ra, có thể dùng Ridomil gold 68WP.

phun 1 lần, lượng 1,5 kg/ha hoặc Allette 80WP phun 2 lần, lượng 2,0 kg/ha/1 lần phun.

Bệnh héo vàng: Sử dụng các loại thuốc như: Kasumin, AryGreen, Ridomil gold 68WP.

7. Thu hoạch, sơ chế, bảo quản

Quả 7 – 10 ngày tuổi, có thể thu hoạch, nếu để quả già sẽ ảnh hưởng tới sự ra hoa, đậu quả của các lứa tiếp theo, năng suất, chất lượng sẽ giảm. Quả nên thu vào buổi sáng. Thời kỳ rộ quả nên thu hoạch quả thường xuyên không để quá lứa hoặc quả già có thể thu mỗi ngày một đợt.

Quả sau khi thu hoạch cần được rửa sạch, để ráo nước, đóng gói và đưa đến nơi tiêu thụ.

Yêu cầu về đất trồng:

Cây dưa leo (dưa chuột) có bộ rễ phát triển kém, sức hấp thu của rễ lại yếu nên dưa chuột yêu cầu đất trồng khắt khe hơn so so với cây trồng khác trong họ. Đất trồng thích hợp là đất có thành phần cơ giới nhẹ như cát pha, đất thịt nhẹ, độ pH thích ứng 5,5 – 6,5.

Nghiên cứu về hiệu suất sử dụng phân khoáng chủ yếu của dưa chuột cho thấy dưa chuột sử dụng kali với hiệu suất cao nhất, tiếp đến là đạm, rồi lân. Dưa chuột không chịu được nồng độ phân cao nhưng lại nhanh chóng phản ứng với hiện tượng thiếu dinh dưỡng.

Theo tính toán của các nhà khoa học, để cây dưa chuột đạt năng suất 35 tấn/ha thì dưa chuột cần phải hút 70kg N; 50 kg P 2O 5; 120 kg K 2 O tương đương với 150 kg urê; 300 kg super lân; 200 kg KCl.

1. Bón phân cho cây dưa leo con trong vườn ươm

– Vườn ươm không cần bón nhiều phân thúc

– Trường hợp bón phân thúc khi cây sinh trưởng phát triển kém:

+ Phân đạm 0,1% (10g/10 lít nước) pha với nước sạch

+ Bón thúc tối đa 2 lần (lần 1 khi cây có 2 – 3 lá thật, lần 2 sau lần 1 khoảng 7 – 10 ngày)

Lưu ý: Trước khi nhỏ đi trồng 10 ngày không được bón thúc

– Không nên bón thúc nhiều lần làm cây con quá tốt, non, khả năng chống chịu kém, khi trồng ra ruộng sản xuất tỷ lệ sống kém.

Dưa leo có 2 lá thật

2. Bón phân cho cây dưa leo (dưa chuột) giai đoạn sản xuất

Bón lót: Bón trước khi trồng dưa leo

Bón lót khi trồng dưa leo

– Phân chuồng hoai mục (hoặc phân hữu cơ vi sinh): Bón 10 – 15 tấn/1ha (500 – 750kg/sào Trung bộ, 360 – 540kg/sào Bắc bộ).

– Phân Supe lân: 400kg/ha (20kg/ sào Trung bộ, 15kg sào Bắc bộ).

– Phân DAP: 50 – 60kg/ha (2,5 – 3kg/sào Trung bộ, 1,8 – 2,1kg/sào Bắc bộ).

Lưu ý: Kết hợp rải vôi bột (1000kg/ha, 35 – 50kg/sào), thuốc trừ sâu Furadan hoặc Basudin 10H để phòng sâu bệnh tồn tại trong đất và sâu xám hại cây con.

Bón thúc lần 1: Khi cây dưa leo có 3 – 5 lá thật, cây sắp có tua cuống

Ruộng dưa leo mới có tua cuống

– Phân DAP: 170 – 200 kg/ha (8,5 – 10kg/sào Trung bộ, 6 – 7kg/sào Bắc bộ)

– Phân Urê: 100 – 150kg/ha (5 – 7,5kg/sào Trung bộ, 3,5 – 5,5kg/sào Bắc bộ)

– Phân Kali: 100kg/ha (5kg/sào Trung bộ, 3,6kg sào Bắc bộ)

Cách bón: Đục lỗ các gốc khoảng 15 cm bỏ phân lấp đất lại sau dó tưới nước hay pha loãng lượng phân trên vào nước để tưới.

Chú ý: sau khi tưới phân xong nên tưới nước lại để tránh phân làm cháy rễ cây.

Bón thúc lần 2: khi cây sắp ra hoa đầu tiên

Tưới phân cho ruộng dưa ra những bông hoa đầu tiên

– Phân DAP: 150 – 200 kg/ha (7,5 – 10kg/sào Trung bộ, 5,5 – 7kg/sào Bắc bộ)

– Phân Urê: 100 – 150kg/ha (5 – 7,5kg/sào Trung bộ, 3,5 – 5,5kg/sào Bắc bộ)

– Phân Kali: 150kg/ha (7,5kg/sào Trung bộ, 5,5kg sào Bắc bộ)

Cách bón: pha loãng phân tưới có cây dưa leo, chú ý pha loãng để tránh làm hư rễ cây.

Bón thúc trong thời gian thu hoạch, cứ sau 2 – 3 đợt hái trái

– Phân NPK 20.20.15: 50 – 70kg/ha (2,5 – 3,5kg/sào Trung bộ, 1,8 – 2,5kg/sào Bắc bộ)

Cách bón: pha loãng phân tưới có cây dưa leo, chú ý pha loãng để tránh làm hư rễ cây.

Nên bón phân sau khi hái trái và bổ sung các chế phẩm phân bón lá để tăng tỷ lệ đậu trái, trái đều đẹp

3. Sử dụng các chất điều tiết sinh trưởng, ra hoa đậu quả

– Sử dụng các loại phân bón lá để cung cấp kịp thời và hiệu quả nguồn vi lượng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cây. Có thể sử dụng các sản phẩm phân bón lá theo quy trình sau:

– Khi cây có 3 – 4 lá thật phun các loại phân bón lá chuyên dùng cho cây dưa leo, 7 ngày phun lập lại 1 lần giúp cây phát triển tốt thân, lá và rễ, đến trước khi cây bắt đầu ra hoa rộ thì ngưng phun.

– Khi thấy cây chuẩn bị ra hoa rộ phun các loại phân bón lá có chứa Auxin giai đoạn ra hoa tạo quả giúp cây ra nhiều hoa, đậu nhiều trái. Khi cây bắt đầu ra hoa và đậu trái rộ phun các loại phân bón lá Có chứa Kali, Lân + trung, vi lượng Magie và Bo để cung cấp kiệp thời dinh dưỡng cho cây và tăng đậu trái.

Dưa lưới ( Cucumis melo L.) thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae) là rau ăn quả có thời gian sinh trưởng ngắn, trồng được nhiều vụ trong năm với năng suất khá cao. Dưa lưới có quả hình ôval hoặc tròn, da quả màu xanh, khi chín vỏ màu xanh hoặc vàng, có các đường gân trắng đan xen như lưới nên có tên gọi là vân lưới. Thịt quả dưa vân lưới thường màu vàng cam.

Quả dưa lưới có trọng lượng trung bình từ 1.5 kg đến 3.5 kg. Dưa lưới có nguồn gốc từ châu Phi và Ấn Độ. Người Ai Cập là người đầu tiên trồng giống dưa này, ban đầu dưa lưới nhỏ và ít ngọt, sau thời gian lai tạo, chọn lọc hiện nay dưa lưới có nhiều loại trái to và ngọt. Dưa lưới sinh trưởng khỏe, khả năng phân nhánh nhiều và thích nghi tốt với điều kiện nhiệt đới như ở Việt Nam. Thời gian từ khi gieo hạt đến khi thu hoạch tùy theo giống dưa.

Dưa lưới hiện nay đang được trồng phổ biến rộng rãi tại nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc,… Ở Việt Nam dưa lưới mới được trồng một số năm gần đây tại các khu có áp dụng công nghệ cao như TP HCM, Bình Dương, Hà Nội, Hải Phòng hoặc trồng ngoài đồng ruộng.

Dưa lưới chứa nhiều chất xơ nên có tác dụng nhuận tràng, chống táo bón. Là nguồn phong phú beta-carotene, acid folic, kali và vitamin C, A. Nước ép dưa lưới cũng có thể giúp cải thiện được tình trạng khó thở, giảm được sự mệt mỏi, chữa được chứng mất ngủ. Do chứa hàm lượng acid folic cao, rất có lợi cho phụ nữ mang thai, giúp cho bào thai khỏe mạnh. Giúp ngăn ngừa chứng loãng xương. Giúp hạ huyết áp, ngăn chặn chứng chuột rút ở chân…

II. Đặc tính giống

Hiện nay Công Ty TNHH Phát Triển Nông Nghiệp Việt Á cung cấp 02 giống dưa lưới với các đặc tính sau:

Dưa lưới Kim Đế Vương lai F1 VA.74 (Kim Đế Vương VA.74):

Là giống sinh trưởng khỏe, kháng bệnh rất tốt, quả nặng trung bình 2,5-3 kg, độ đường 15-17 ºBx. Ruột màu vàng cam, vỏ màu vàng, có lưới sần, ăn rất giòn và thơm.

Thời vụ trồng: Vụ Xuân, Vụ Hè.

Thời gian thu hoạch 65-70 ngày sau trồng.

Lượng giống cần thiết 40-50 g/1000 m ².

Dưa lưới F1 VA. 72 (Đông Phong VA. 72):

Xuất xứ giống Đài Loan – Trung Quốc. Cây sinh trưởng khỏe, kháng bệnh rất tốt, quả nặng trung bình 1,5-2 kg, độ đường 15-18 ºBx. Ruột màu vàng cam, không nứt trái, ăn rất giòn và thơm.

Thời vụ trồng: Vụ Xuân, Vụ Hè.

Thời gian thu hoạch 70-75 ngày sau trồng. Khoảng cách trồng 40-120 cm.

Lượng giống cần thiết 25-30 g/1000 m ².

Dưa lưới lai F1 Kim Vương (VA.78):

Đặc tính giống: cây sinh trưởng khỏe,kháng bệnh rất tốt, quả nặng trung bình từ 2-3 kg, độ đường từ 14-16,5 %. Ăn rất giòn và thơm.

Thời vụ trồng: Vụ Xuân, Vụ Hè

Thời gian thu hoạch: 65-70 ngày sau trồng. Khoảng cách 40 – 120 cm.

Lượng giống cần thiết: 40-50 gam/1000 m ²

III. Kỹ thuật gieo trồng

1. Yêu cầu ngoại cảnh

Nhiệt độ

Dưa lưới là cây trồng nhiệt đới nên thích hợp nhiệt độ cao. Nhiệt độ thích hợp cho cây sinh trưởng và phát triển 25 -30ºC. Nhiệt độ thấp gây nguy hiểm và có thể làm chết héo cây con, do rễ cây không hấp thu được nước từ đất và khi mặt trời lưới nước bốc hơi từ lá nhanh hơn rễ hút nước vì thế dẫn đến héo nhanh và chết. Khả năng chịu nhiệt độ thấp của dưa lưới rất yếu nhất là giai đoạn ra hoa hình thành quả, hiện tượng rụng nụ, phấn không tung và thụ phấn không thực hiện được khi nhiệt độ xuống dưới 15ºC. Nhiệt độ thích hợp để cây ra hoa và tạo quả 20 – 22ºC vào buổi sáng và 25 – 27ºC vào buổi trưa. Sự sinh trưởng sẽ bị hạn chế khi nhiệt độ thấp hơn 15ºC và khi cao hơn 35ºC.

Ánh sáng

Cây dưa lưới là cây ưa sáng. Vì vậy cây cần nhiều ánh sáng ngay từ khi xuất hiện lá mầm đầu tiên cho đến khi kết thúc sinh trưởng. Nắng nhiều và nhiệt độ cao là hai yếu tố làm tăng chất lượng dưa. Cây không đủ ánh sáng hay do trồng với mật độ dày, bị che khuất sẽ giảm tỉ lệ đậu quả, kích thước quả và khả năng tích lũy đường trong quả kém. Trời âm u, mây nhiều dẫn đến chất rắn hòa tan trong quả giảm. Yêu cầu ánh sáng cho dưa từ 8 – 12 giờ. Quang kì ngắn kết hợp với cường độ ánh sáng mạnh sẽ thúc đẩy cây ra hoa cái nhiều, tăng tỷ lệ đậu quả, quả chín sớm, năng suất cao.

Ẩm độ

Dưa lưới thuộc nhóm cây trồng chịu hạn nhưng không chịu úng. Hệ rễ của những cây này ăn sâu, phân nhánh nhiều nhưng chúng có khối lượng thân lá lớn, thời gian ra hoa, quả kéo dài, năng suất trên đơn vị diện tích cao nên những thời kỳ sinh trưởng quan trọng cần phải cung cấp đầy đủ nước. Ẩm độ thích hợp cho phát triển dưa lưới là khoảng 75% – 80%. Thời kỳ cần nước là thời kỳ sinh trưởng thân lá, thời kỳ hình thành thân lá và thời kỳ quả phát triển. Ẩm độ đất cao trong giai đoạn chín sẽ làm giảm chất rắn hòa tan trong quả, dẫn đến chất lượng quả giảm. Ẩm độ đất cao trong giai đoạn phát triển sẽ làm tăng sâu bệnh.

Đất và dinh dưỡng

Dưa lưới thích hợp cho loại đất tơi xốp, tầng canh tác sâu, đất phù sa, thịt nhẹ, trong quá trình canh tác cần bón đầy đủ và cân đối NPK và phân chuồng. Cây yêu cầu nhiều nước và chất dinh dưỡng nhất là ở giai đoạn ra hoa và đậu). Sự tăng trưởng của dưa lưới tốt hay xấu thay đổi theo cơ cấu của đất.

pH

Dưa lưới phát triển tốt nhất trên đất thoát nước tốt như đất thịt pha cát có độ pH từ 6-6,5. Các loại đất có pH< 6 thì cây bị vàng lá và ít hoa cái.

2. Kỹ thuật trồng trong nhà màng

Ngâm ủ, gieo hạt giống: Ngâm hạt trong nước ấm 4 – 5 tiếng, sau đó mang hạt ủ vào khăn ẩm trong vòng 1 ngày để hạt nứt nanh.

Dưa trồng trong nhà màng nên sử dụng khay bầu loại 84 lỗ/khay để gieo hạt hoặc túi bầu nilon đen. Hạt giống được gieo 1 hạt/lỗ trên xơ dừa đã được xử lý trộn với phân hữu cơ đã được xử lý bằng nấm Trichoderma và tro trấu phối trộn theo tỷ lệ tương ứng 70% – 20% – 10%.

Khay ươm, bầu ươm được đặt trong nhà ươm có che mưa và lưới chắn côn trùng. Hạt giống được tưới giữ ẩm hằng ngày. Sau khi gieo từ 7 – 10 ngày, khi cây xuất hiện lá thứ 2 thì tiến hành trồng.

Mật độ trồng: Hàng cách hàng 65 cm, cây cách cây 60 cm (25.000 cây/ha).

Trồng vào chiều mát, trồng hàng kép kiểu so le nanh sấu, theo khoảng cách giữa 2 hàng kép là 100 cm, hai hàng đơn là 40 cm. Sử dụng nước giếng khoan hoặc nước sông suối tưới qua hệ thống nhỏ giọt, nước tưới phải đảm bảo độ pH từ 6 – 7, không mặn, không phèn.

Sau khi được trồng từ 7 – 10 ngày, cây ra tua cuốn cần tiến hành treo dây để cố định cây. Giai đoạn cây ra hoa thì tiến hành thụ phấn bằng ong hoặc bằng phương pháp thủ công. Sau đó tỉa bỏ những nhánh phụ từ đốt 1 đến đốt 5. Từ đốt 6 trở đi bấm ngọn các nhánh phụ, chỉ để lại 2 đốt đầu tiên. Mỗi cây chỉ để 1 – 2 quả, sau đó tỉa hết cành nách tạo thông thoáng và hạn chế tiêu hao dinh dưỡng.

Khi trồng 40 ngày, quả phát triển đạt đường kính từ 2 – 4 cm thì nhà vườn cần hãm ngọn để tập trung dinh dưỡng nuôi quản, quả lớn đều để đạt giá trị thương phẩm cao. Khi cây được 23 – 25 lá, nhà vườn cần bấm ngọn bên.

Khi cây được 65-75 ngày, đậu quả khoảng 28 – 35 ngày, vỏ quả chuyển sang màu vàng đặc trưng của giống (giống Kim đế vương), hoặc vỏ quả xanh nổi vân đá rõ ràng, có mùi thơm (giống Đông Phong) là có thể thu hoạch được.

3. Kỹ thuật trồng ngoài đồng ruộng

Ngâm ủ và gieo hạt: Hạt giống ngâm nước sạch trong 4 giờ, sau đó ủ 24 giờ, sau khi hạt nảy mầm gieo vào bầu đất 1 hạt/bầu. Sau khi gieo từ 8-10 ngày, khi cây có 1-2 lá thật đem trồng trên đồng ruộng.

Ươm giống nên gieo ươm cây trong khay hoặc bầu. Giá thể gồm: Phân chuồng, tro trấu hoai mục, đất xốp nhẹ đã xử lý sạch mầm bệnh, trộn đều nhau theo tỷ lệ 30% + 10% + 60%.

Mật độ và khoảng cách:

Trồng giàn: Cây cách cây 0,5 cm, hàng cách hàng 1,5 m. Trồng hàng đôi, mật độ cây từ 25.000 – 26.000 cây/ha.

Trồng bò trên mặt đất: Cây cách cây 0,5 cm, hàng cách hàng 4 m. Luống rộng 5 m. Trồng hàng đôi, mật độ cây từ: 9.000 – 10.000 cây/ha. Nên phủ mặt luống bằng nilon đen, mặt luống san phẳng, thoải đều về hai bên mép luống, nhất là vụ Xuân Hè để quả không bị thối hỏng khi gặp mưa.

4. Phân bón và cách bón phân

Bón lót: 15 – 20 tấn phân chuồng, 400-500 kg NPK 16-16-8

Lần 1: 18-20 ngày sau khi gieo: 40-50 kg NPK 16-16-8

Lần 2: 7-10 ngày sau khi đậu quả: 200-250 kg NPK 16-16-8

Lần 3: 16-18 ngày sau khi đậu quả: 100 kg KCl

Phân Urê và DAP có thể sử dụng để tưới dặm trong giai đoạn cây còn nhỏ.

5. Chăm sóc cây sau trồng

Tưới nước: Lượng nước tưới phụ thuộc vào cơ cấu đất, thời tiết và thời kỳ phát triển của cây, nên tưới vào lúc sáng hoặc chiều mát.

Bấm ngọn, tỉa nhánh, chọn trái:

Để một dây chính: Cây không cần bấm ngọn, định hướng dây bò theo hướng vuông góc với mặt luống. Dưa lưới có đặc tính quả nằm trên dây chèo (dây phụ), muốn quả to, mỗi dây để một quả, cần cắt bỏ chèo trên dây chính từ lá thứ 10 trở vào gốc trước khi để quả. Vị trí để quả tốt nhất là từ lá thứ 10 đến lá thứ 15.

Để 2 dây chèo: Cây được 4-5 lá thật tiến hành bấm ngọn chính, sau khi bấm ngọn được 7 ngày đến 10 ngày, chọn 2 nhánh tốt nhất, định hướng dây bò theo hướng vuông góc với mặt luống. Mỗi gốc nên để một quả, cần cắt bỏ chèo trên cây nhánh từ lá thứ 7 trở vào gốc trước khi để quả. Vị trí để quả tốt nhất là từ lá thứ 7 đến lá thứ 10.

Làm giàn, kê, treo quả: Có thể trồng theo kiểu làm giàn hoặc thả bò trên luống.

Làm giàn: Làm giàn khi cây cao khoảng 30-35 cm. Do thân dưa leo vươn lưới rất nhanh nên phải buộc cây vào giàn dọc theo cây dèo/lưới, cứ 2 – 3 ngày buộc 1 lần.

Trong trường hợp cho dây dưa thả bò trên luống cần tiến hành kê/treo quả để quả không bị thối hỏng, hình dạng quả đều đẹp.

6. Cách phòng trừ sâu bệnh

Bọ trĩ: (rầy lửa) sống tập trung trên đọt non hay dưới mặt lá non. Chích hút nhựa làm đọt non chùn lại, không phát triển. Có thể sử dụng thuốc: Confidor 100SL, Admire 50EC, Oncol 20ND, Regent để phun trừ.

Rầy mềm, Bọ phấn trắng: Dùng Confidor, Actara…

Sâu vẽ bùa: Diệt trừ bằng các loại thuốc Trigard, Voliam Targo…

Để phòng trừ bệnh hại cần chú ý bón phân đầy đủ và cân đối, trồng với mật độ vừa phải, vệ sinh đồng ruộng cho thông thoáng, làm đất tơi xốp, thoát nước tốt, kịp thời cắt bỏ và tiêu hủy phần cây bị bệnh để tránh lây lan.

Bệnh chết cây con: Phun Ridomil Gold.

Bệnh thối thân, thán thư: Phun Copper B, Aliette, Antracol, Topsin, Ridomil Gold, Amista 250SC, Mancozep.

Bệnh nứt thân chảy nhựa: Phun Revus Opti 440SC, Score.

Bệnh phấn trắng: Dùng Anvil, Score, Dithand M-45, Anvil, Tilt super, Daconil…

7. Thu hoạch

Khi cây được 65-75 ngày, đậu quả khoảng 28 – 35 ngày tùy giống, vỏ quả chuyển sang màu vàng đặc trưng của giống, có mùi thơm (giống Kim đế vương), hoặc vỏ quả xanh nổi vân đá rõ ràng, có mùi thơm (giống Đông Phong) là có thể thu hoạch được.

– Tay quai, bình tưới dạng nhỏ (trồng trên chậu/thùng)

– Khay ươm, chậu/thùng trồng cây.

– Cuốc, xẻng (nếu trồng trên nền đất)

– Kéo cắt tỉa cành, găng tay làm vườn

Bước 2: Chọn giống – Chuẩn bị đất trồng Cách chọn giống

– Chọn hạt chắc, hạt to tròn, mẩy, không bị lép, tỷ lệ nảy mầm cao, mua hạt giống ở nơi có nguồn gốc rõ ràng, thương hiệu uy tín.

Cách làm đất

– Đất trồng phải làm thật tơi xốp, chọn đất cát pha, có chứa nhiều dinh dưỡng hữu cơ. Trộn đất với trấu, gỗ mùn, phân động vật hay phân xanh hữu cơ.

– Trước khi trồng 7-10 ngày, nên bón lót vôi bột.

– Trộn đều đất và phân chuồng/phân hữu cơ sinh học theo tỷ lệ 7/3. Trộn thêm 20g phân lân + 20g NPK + 50g vôi + 20g hữu cơ vi sinh vào mỗi thùng xốp.

– Đổ đất vào thùng xốp lớp dày chừng 20-30cm, xới cho đều để phân thấm vào đất làm tăng độ pH cho để cung cấp dinh dưỡng cho cây thời kỳ đầu.

– Ngâm hạt giống dưa leo trong nước ấm từ 32-35 o C trong 2-3h sau đó vớt hạt ra rửa sạch.

– Ủ trong khăn ẩm trong vòng 3-5 ngày dưới nhiệt độ 27-30 o C. Phải giữ đủ ẩm cho bọc hạt giống, hạt lên mầm thì có thể đem đi gieo.

– Gieo hạt trực tiếp lên đất hoặc gieo hạt vào lỗ (sâu 1cm) trên khay ươm (đất đã được làm tơi xốp đủ độ ẩm và dưỡng chất cho cây) phủ 1 lớp đất và tưới nước đủ ẩm.

– Đặt chậu nơi có nắng ấm để hạt nhanh nảy mầm, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

– 1 tuần sau gieo hạt sẽ nảy mầm, đến khi cây ra 3-4 lá, đạt 10-15cm đã cứng cáp thì có thể bứng cây ra chậu trồng.

– Trồng cây vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, để cây ở nơi râm mát cho cây hồi xanh bén rễ.

– Cây dưa leo cần 6-8h nắng mỗi ngày, nên phải được trồng ở nơi có ánh sáng nhiều để cây nhanh phát triển, ra hoa đậu quả.

– Làm giàn: 2-3 tuần sau trồng là thời điểm dưa leo ra tua cuốn, tiến hành làm giàn.

– Tưới nước: 2 lần/ngày nhưng chỉ tưới đủ ẩm, tránh tưới quá ít khiến cây thiếu nước hoặc quá nhiều gây ra tình trạng úng.

+ Bón đạm và phân NPK 2 lần/tháng.

+ 2 tuần đầu: Phủ phân chuồng, rơm rạ để giữ ẩm cho đất tốt hơn.

+ Tuần thứ 3 bạn cần bón đạm + lân + kali, hoà vào nước để tưới cho cây. Phun HVP 401 giúp cây phát triển thân, lá và rễ.

+ 30-50 ngày sau trồng, là thời điểm cây cần nhiều dưỡng chất phải tăng cường nước, phun HVP Auxin Organic, trộn phân lân, đạm, kali hòa vào nước tưới để giúp cây ra nhiều hoa, đậu nhiều trái. Sau kho tưới phân nên tưới lại bằng nước để tránh làm cháy rễ cây.

– Thường xuyên nhặt sạch cỏ, cắt bỏ lá già, các nhánh phụ để tạo độ thông thoáng cho cây.

Thu hoạch và bảo quản

– 60-80 ngày sau khi trồng thì có thể thu hoạch, nên thu hoặc dưa leo vào sáng sớm.

– Sau từng đợt thu bón kali và đạm 2 tuần/lần để cung cấp dinh dưỡng cho cây nuôi trái cho lứa tiếp theo.