Ai cũng biết, phân bón dù là vô cơ hay hữ cơ đều cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của lan. Nếu không có sự trợ lực của phân bón, chắc chắn sự phát triển của lan sẽ bị ngưng trệ. Thế nhưng lạm dụng phân bón quá độ thì lại có kết quả ngược lại.
Việc bón phân đúng theo liều lượng ra sao, thật ra còn tùy trường hợp sức khỏe của từng cây lan trong từng gian đoạn một ra sao nữa. Và điều này thì chỉ nhà vườn có nhiều kinh nghiệm mới có quyết định pha chế mà thôi. Mọi công thức đưa ra không bao giờ có giá trị đối với tất cả mọi trường hợp. Vì vậy, tùy theo kinh nghiệm của mình, mỗi nhà vườn đều có cách tính toán riêng. Lời khuyên của chúng tôi là dù dùng loại phân nào, với liều lượng ra sao thì quý vị cũng nên để tâm theo dõi phản ứng của cây ra sao. Nếu gặp kết quả tốt thì tiếp tục ứng dụng, còn ngược lại thì cố tìm giải pháp khác để cứu chữa kịp thời.
Tóm lại, việc sử dụng hàm lượng phân bón ra sao cần phải có sự cân nhắc, tính toán kỹ. Vì như ta đã biết, ngay chu kỳ bón phân cho lan cũng thay đổi tùy từng loài và tùy từng thời điểm tăng trưởng của lan trong năm nữa.
Dù rằng ai cũng biết nhu cầu dinh dưỡng của lan gồm 3 nguyên tố chính là Đạm (N), Lân (P), và Kali (K) nếu dùng riêng lẻ từng chất thì:
– Khi cần bón thúc cho lan tăng trưởng nhanh, giúp cây đủ sức tăng trưởng lên, nhất là đối với cây con, cây sau mua nghỉ hàng năm; cây sau mùa ra hoa thì ta bón thêm đạm.
– Khi cần thúc cho lan nảy chồi nhanh, thúc ra hoa nhanh thì ta bón thêm lân.
– Khi muốn thúc nảy chồi, thúc mau ra rễ, ra lá, ra hoa thì ta bón thêm phân Kali.
Đó là cách dùng đơn chất, thông thường NPK được bón với hỗn hợp chung và tùy theo nhu cầu mà ta có những công thức riêng. Chẳng hạn:
– 30-30-10: Công thức phân có nhiều đạm này nên dùng vào mùa lan tăng trưởng (đầu mùa mưa) để thúc đẩy cây tăng trưởng, mau ra lá…
– 10-10-20: Công thức phân nhiều lân thúc cho lan mau mọc rễ.
– 10-20-30: Công thức phân Kali cao nhằm vào mục đích tăng sức chịu đựng, tăng thêm sức đề kháng cho lan. Công thức này thường được đa số nhà vườn dùng trước mùa nghỉ cho lan.
Ngoài thị trường, hiện có bán nhiều loại phân đặc chế sẵn dành riêng cho hoa lan. Với loại phân này, khi mua về cứ theo cách chỉ dẫn ở ngoài bao bì mà dùng rất tiện lợi.
Còn những loại phân khác, nhất là phân hữu cơ, tùy vào kinh nghiệm của mình thấy loại nào tốt thì sử dụng loại đó. Có thể kinh nghiệm mỗi người mỗi khác, ít ai giống ai. Vì thực tế cho thấy, cũng là phân bò, nhưng có người dùng phân tươi pha vào nước lã để tưới, có người lại phơi khô. Có người không những chỉ dùng phân trâu bò mà còn pha trộn với phân cút và phân chim, phân gà vịt nữa…Tất nhiên là cũng đem ngâm cho ngấu ra sau 3-4 tháng khi mà nước phân không còn xông mùi hôi nữa mới đem dùng.
Phân bón cho cây cũng chẳng khác gì thuốc bổ dành cho người, dùng với mức độ vừa phải, vừa hợp với nhu cầu lại vừa hợp với thể trạng mới tốt. Bón phân dư thừa quá sẽ dẫn đến tình trạng “bội thực”, không những không tốt mà còn có khi nguy. Đó là điều chắc chắn nhà vườn nào cũng đều nắm vững.