Top 20 # Kỹ Thuật Trồng Lan Renred / 2023 Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 12/2022 # Top Trend

Lan con bao gồm lan gieo hạt và lan cấy mô được nuôỉ dường trong các chai cấy, sau khi cây lan con đã phát triển tốt, cao 3-6cm, có bộ rễ cân đối với lá có thể lẩy ra trồng ở môi trường bên ngoài.

I. Kỹ thuật tràng

Cẩn thận dùng móc lấy từng cây, nên lựa để lấy phần gốc ra trước, phần ngọn ra sau, tránh tổn thương lá và rễ của lan. Đối vớí các bình có cây lan đã quá lớn, không lẩy ra được khỏi miệng chai thì có thể cho chai vào túi vải, đập nhẹ làm vỡ chai đê lây cây lan.

2. Rửa sạch môi trường bám theo cây lan

Sau khi lấy lan ra khỏi bình, đưa ìan vào chậu nước, dùng tay quấy nhẹ để thạch từ từ rã ra, sau đỏ chuyển cây lan sang chậu nước khác, rửa 2-3 nước đến khi sạch thạch thì đưa cây ra khỏi nước ngay, không nên ngâm cây lan non trong nước lâu vì lá rễ bị thương có thể nhiễm nhiều nước, gây thối, cần rửa sạch thạch vì đây là môi trường rất thuận lợi cho nấm và vi khuẩn phát triển.

Sau khi rửa sạch cần phần loại lan theo kích thước để khi trồng dễ chăm sóc. cần xếp cây vào khay theo chiều đứng của cây để cây thoáng, không được để dồn đống làm lan dễ bị thối. Để lan trong khay ở nơi thoáng mát có thể giữ vài ngày đến 1 tuần. Nếu cây lan lớn, có thể trồng ngay vào chậu riêng, không cần qua giai đoạn chậu chung.

4. Trồng trong chậu riêng

Chậu riêng có đường kính 5-10cm, có lỗ ở đáy và có thể có lỗ ở bên thành. Chất trồng là xơ dừa, sợi, dớn, than nhỏ. Tất cả phải sạch, được phơi nắng để khử trùng. Nếu trồng ít có thể đun sôi hoặc hấp cách thủy để khử trùng. Có thể dùng các cách sau để trồng lan tuỳ theo mùa vụ và độ ẩm của vườn: – Cách 1 : Dùng 1 ít xơ dừa sợi đã thấm nước cho mềm, cuốn quanh gốc lan ở phần rễ, không che kín gôc lan, cho cây vào chậu, chèn than nhỏ xung quanh gốc cho chặt. Không được chôn kín phần cổ rễ dưới than. Đổ than còn cách mặt chậu khoảng 2-3cm là vừa.

– Cách 2: Dùng xơ dừa miếng, cắt dài băng khoảng chiêu cao của chậu, mỗi miếng có kích thước 2-4cm. Kẹp rễ cây lan con vào giữa các miếng xơ dừa, sau đó đặt cây lan vào chậu, chèn xơ dừa cho chặt. – Cách 3: Kẹp rễ cây lan vào các miếng xơ dừa sau đó dùng dây bó các miếng xơ dừa lại tạo thành khối hình trụ, đặt các khóm lan trên các khung có lót lưới ở đáy cho thoáng. – Cách 4: Cũng có thể chỉ dùng riêng than nhỏ cho vào chậu và trồng lan như cách 1, nhưng cây lan thường dễ đổ, tốc độ phát triển của cây lan chậm. Cần chú ý: – Đối với cây lan cỏ rễ thoáng: Vanda, Rhynchostylis… cần dùng chậu có nhiều lỗ bên thành, giá thể cũng phải thoáng, khối than to -Khi kẹp cây lan trong xơ dừa phải có độ chặt vừa phải, không chặt quá làm rễ dể bị dập, không lỏng quá cây dễ đổ, khi tưới, gió dễ bị lung lay, đầu rễ bị chấn thương, khó phát triền tốt được. – Không được trồng lan quá sâu dễ bị úng thối, cổ rễ luôn phải nổi trên mắt giá thể. – Sau khi trồng phải ghi thẻ theo dõi tên, ngày trồng đề tiện theo dõi, quản lý.

5. Trồng trong chậu chung

Các cây lan nhỏ phải trồng chung trong khay hoặc trong chậu để cây sinh trướng tốt mới có thể đem trồng riêng ra chậu hoặc giá thể được. Có thể áp dụng các cách sau:

– Dùng xơ sợi quả dừa già, đập tơi ra, ngâm cho ướt, cắt bằng 2 đầu khoảng 5cm, đạt cây lan con vào, sao cho phần gốc của cây lan ở sát trên mặt cắt của xơ dừa, phần rễ trải dọc trong xơ dừa. Không bó gốc lan lún sâu vào trong xơ dừa, dễ thối cây. Sau khi bó xong, dùng sợi sơ dừa cốt ngang 1 vòng cho vừa chặt. Đặt các bó lan vào khay hình chóp, chèn chặt đề cây đứng thẳng và phía đáy khay vẫn cỏ khoảng trống, mép trên của chậu ngang với đầu trên của các bó xơ dừa.

– Nếu dùng chậu chung với xơ dừa sợi thì cho xơ dừa đã cắt ngắn vào chậu, chiều cao thấp hơn miệng chậu 1 chút. Lèn xơ dừa cho chặt vừa phải, dùng que nhọn chọc lỗ ở khay có xơ dừa và cấy lan vào, chỉ cấy đúng phần rễ, không lấp quá sâu. Khoảng cách giữa các cây vừa phải, không dày quá sau này khó tách cây. Cách này thường áp dụng vào mùa khô vì xơ dừa giữ ẩm tốt.

-Nếu giá thể là than thì không nên dùng than quá to hoặc quá nhó, nên dùng than có kích thước 0,6-2,0cm3, đưa cây lan vào chậu lần lượt từ thành chậu vào giữa chậu và kín chậu để cây dựa vào nhau, đứng vững. Khoảng cách giữa các cây hợp lý để khi cây mọc không bị chen chúc, dễ úng thối vì độ ầm cao.

– Nếu dùng khay nhựa hoặc gỗ, thì cũng xếp các cây có kích thước bằng nhau vào khay, có thể không cần dùng giá thể. xếp cây từ mép khay vào giữa và kín khay.

Sau 1-3 tháng, cây lan phát triển tốt, sẽ được tách ra trồng vào chậu riêng.

Sau khi trồng trong chậu riêng 1-3 tháng, cây tương đổi lớn thì ta chuyển chúng sang trồng ở chậu lớn. Dùng chậu lớn, pha thuốc sát trùng, ngâm cả khay trong nước để rễ bung ra khỏi chậu con, hoặc có thể tưới thật đẫm để rễ nhất lan ra khỏi chậu nhỏ. Đưa lan vào chậu lớn, thêm giá thể (than) cục to ở dưới, nhỏ ở trên. Không nên trồng bằng cách lồng cả chậu con trong chậu lớn vì không thể thay giá thể mới cho lan được.

PGS.TS. Đào Thanh Vân (Chủ biên) và ThS. Đặng Thị Tố Nga ( Tham gia )

Theo kinh nghiệm dân gian, muốn cho lan sinh trưởng tốt, môi trường thuận lợi nhất là cho lan bám vào cây tươi nơi thoáng gió, ít ánh sáng chói. Lúc lấy lan rừng cần bóc cả vỏ gỗ cây đang bám chứ không nên lột mỗi bộ rễ. Sau đó lấy gỗ mục (loại lan đang sống) bó lại để nơi thoáng mát, ngày tưới vài ba lần bằng cách phun sương đều cả lá, thân, rễ.

Chăm sóc cho lan 1 tháng rồi chiết thành nhánh trồng vào giò. Chú ý lót giò bằng mùn cưa hay xơ dừa và không được nén chặt. Tránh để ngoài ánh nắng gay gắt, thỉnh thoảng đưa lan ra ngoài trời đêm. Chơi lan không nên bón nhiều phân hóa học, chỉ cần đủ nước, ánh sáng và không gian phù hợp là cây phát triển tốt.

Làm cách nào để lan rừng ra bông?

Không chỉ riêng bạn mà nhiều người khi đi công tác hay tham quan du lịch ở thành phố Đà Lạt thấy có nhiều điểm người dân tộc bán phong lan rừng rất đẹp, giá cả lại phải chăng nên đã mua về để chưng chơi, nhưng chỉ hết đợt bông đang có sẵn trên cây là cây lan “tịt” luôn không ra bông nữa. Gần đây (nhất là vào dịp gần tết) tại TP. HCM cũng thấy xuất hiện một số điểm ở vỉa hè người “miệt rừng” cũng đã chở về và bày bán hàng trăm giò lan rừng đủ loại (nhưng chưa ra bông) nhiều người mua về “dưỡng” nhưng chờ mãi vẫn không thấy ra bông. Thế nhưng ít ai biết được rằng với lan rừng phải chăm sóc đúng cách mới hy vọng chúng ra bông như những loại lan khác.

Nhìn chung các loại lan rừng ở các tỉnh phía Nam do chưa được thuần hoá như các loại lan mà chúng ta thường nhập từ Thái Lan, Úc, Đài Loan… nên quá trình trồng và chăm sóc chúng cũng phải khác so với các loại lan đã được thuần hoá.

Như bạn đã biết ở các tỉnh phía Nam có 2 mùa, mùa mưa và mùa khô rõ rệt, cây lan sống trong các rừng cây ở đây trải qua rất nhiều thế hệ chúng đã quen với điều kiện thời tiết, khí hậu này. Những cây lan rừng sống được là nhờ bám vào các thân cây khác trong rừng, chủ yếu hấp thu hơi nước từ không khí, nước và thức ăn từ các phần khô mục của vỏ hay thân, cành cây chết mà chúng đeo bám (giá thể). Vào mùa mưa nhờ có nước và ẩm độ không khí cao, chất dinh dưỡng được hoà tan, cây lan hút được nhiều dinh dưỡng, nước nên chúng tươi tốt mập mạp, ra hoa nhiều, hoa đẹp. Nhưng vào mùa khô thời tiết khô nóng, ẩm độ trong không khí và trên giá thể giảm đi, cây thoát hơi nước nhiều, thân cây bị khô, lá bị rụng( nhằm hạn chế tối đa sự thoát hơi nước của cây), cây lan chuyển dần sang trạng thái nghỉ, ngừng phát triển.

Khi mùa mưa đến cây lan lại bắt đầu chu kỳ phát triển trở lại để rồi ra lá mới, bông mới… vì thế khi đem lan rừng về trồng ở vùng đồng bằng thấp, chúng ta cũng phải tạo cho chúng một điều kiện sống tương tự như khi chúng còn sống trong rừng thì cây lan mới ra bông. Cụ thể là phải cho cây lan “nghỉ” vào mùa khô bằng cách không tưới nước một, hai tháng để cho cây lan bị khô héo, rụng lá y như trong điều kiện tự nhiên của chúng. Khi muốn cho lan ra bông thì tiến hành tưới nước, tưới phân trở lại cây lan sẽ mọc chồi mới và phát triển mạnh mẽ. Sau khi tưới nước, tưới phân khoảng 3 tháng cây lan sẽ ra bông. Với những cây lan còn nhỏ vừa mới tách chồi từ cây mẹ thì không nên làm cách này vì cây dễ bị mất sức, còi cọc, không ra hoa vì bản thân những cây còn nhỏ này chư tích luỹ dự trữ được đầy đủ chất dinh dưỡng cây.

Thổ lan có hai loại: hoa lớn (standard) và hoa nhỏ (miniature) sau này những nghệ nhân đã ghép ra một loại là hoa vừa (novelty) được ghép từ hoa lớn với hoa nhỏ, và những loại hoa rũ buông thõng (pendulous) được ghép ra hầu hết từ giống thổ lan Gấm Ngũ Hổ (devonianum) hay cây Lộ Hồi (aloifolium).

Hình dáng thổ lan đều giống nhau, lá dài, bẹ củ, dò hoa mộc ở dưới gốc lên, nhiều giống một củ ra hai dò hoa hay nhiều hơn, và có loại ra dò hoa hai năm liên tiếp cùng một củ, những loại đó thường được ghép với giống Cym. suave hay Cym. madidum, hai giống này từ Úc Châu, như cây Hà Bui 90% được ra hoa hai năm liên tiếp cùng một củ.

Đa số thổ lan nở hoa vào mùa đông, xuân, nhưng sau này có nhiều loại được làm ra nở hoa vào mùa hè hoặc cuối hè, những loại này được làm ra để cung ứng cho thị trường Nam Mỹ, Á Châu và cũng được trồng ở Texas, Flolida, loại này cũng trồng được ở miền nam Việt Nam, nếu những nơi đó hội được điều kiện nhiệt độ ban ngày 90-95°F (hay 32-35°C), ban đêm 70-75°F (hay 21-23°C).

CÁCH TRỒNG

Thổ lan cần nhiệt độ thay đổi ngày nóng, đêm lạnh .ban ngày 80-90°F (27-32°C ) ban đêm 50-60°F (10-15°C). Thổ lan có thể chịu nóng tới 100°F và lạnh tới 30°F miễn là không đóng băng, ngoài ra nếu không có sự cách biệt giữa ngày và đêm tối thiểu từ 15°F cho đến 20°F (13-16°C), hầu như thổ lan sẽ không ra hoa.

Ánh Sáng

Thổ lan cần nhiều ánh nắng, nhưng phải che lưới để phòng bị cháy lá. Nhiều ánh sáng sẽ dễ ra hoa, có nhiều hoa hơn và mầu sắc sẽ trung thực hơn, thiếu ánh sáng sẽ làm cho hoa nhạt đi. Không thể nuôi thổ lan ở trong nhà hoặc ở những nơi rợp mát. Thổ lan vẫn ra hoa không cần phân bón, nếu đầy đủ ánh sáng, nhưng nếu có phân bón thì sẽ có nhiều hoa hơn. Thật ra ánh sáng mới là thức ăn chính cho cây cỏ bông hoa, còn phân bón chỉ là thuốc bổ mà thôi.

Ẩm Độ

Thổ lan cần độ ẩm từ 40-70%, mùa hè cần tưới nước xuống đất hay phun sương vào buổi sáng hay chiều để tăng thêm độ ẩm. Tưới Nước

Thổ lan cần tưới nước mỗi tuần một lần, nhưng mùa hè cần tưới nhiều hơn, có thể tưới 2-3 lần tùy theo địa phương, không nên để cây bị thiếu nước lúc cây đang phát triển, khi cây đã ngưng tăng trưởng bớt tưới nước, nhưng đừng để cây bị khô rễ, sẽ làm cho cây bị khựng lại, và có thể sẽ không ra hoa.

Bón Phân

Khi mùa phát triển cho cây con, cần bón phân 30-10-10 mỗi tuần một lần, chỉ dùng ¼ của công thức của nhà chế tạo. Thí dụ công thức dùng 1 tsp cho một gallon nước thì dùng ¼ tsp cho một gallon nước, để tránh cây khỏi bị cháy lá. Khi cuối tháng 8 dùng phân bón 6-30-30 hay 10-52-10, cuối tháng 11 ngưng tưới phân, chỉ tưới nước thường, tưới thêm phân sẽ làm cho nụ hoa bị nóng có thể bị rụng hay bị có tật. Thay Chậu Trung bình 2-3 năm nên thay chậu một lần – nếu trồng bằng vỏ thông, 4-5 năm một lần – nếu trồng bằng vỏ dừa.

Trồng thổ lan bằng:

Vỏ thông vừa ½” (medium grade) 4 phần vỏ thông, 1 phần perlite Vỏ thông lớn ¾” (large grade) 4 phần vỏ thông, 1 phần perlite Vỏ dừa vừa ½” (medium grade) 4 phần vỏ dừa, 1 phần perlite Vỏ dừa lớn ¾” (large grade) 4 phần vỏ dừa, 1 phần perlite

Trước khi thay chậu hay chia cây, nên ngâm các vật liệu trong nước nhiều giờ, không nên dùng potting soil (đất) tuy gọi là thổ lan nhưng không nên trồng với đất hay dưới đất, vì dễ bị ứ nước sẽ dễ bị thối rễ.

Khi dùng vỏ dừa nên ngâm cho thật kỹ, khi nào không còn thấy đậm như nước trà nữa thì dùng sẽ tốt hơn.

Không nên để hoa tàn hết trên cành, nếu còn khoảng 2-3 nụ thì nên cắt xuống rồi cắm vào trong những bình hoa, nếu để tàn hết trên cành sẽ làm cho cây yếu đi, sẽ khó ra hoa cho mùa tới.

Sau khi hoa tàn là thời gian tốt nhất để thay châu hay chia cây, cắt bỏ rễ khoảng 2-3″ inch từ đáy chậu, lấy hết vật liệu cũ ra, cắt bỏ những củ già không có lá (back bulb) và tỉa bỏ những rễ chết. Khi tách ra làm nhiều phần, nên giữ tối thiểu 3-5 nhánh, những củ già không lá, rửa sạch để cho ráo nước rồi bỏ vào bao nylon, buộc miệng kín lại rồi để vào chỗ rợp mát, khi nào củ mọc mầm và rễ rồi sẻ trồng lại.

Khi trồng, lựa chậu đủ chỗ cho lan mọc trong 2-3 năm, cách mép chậu khoảng 2-3″ inch, đặt củ già gần mép chậu, để ý hướng cây mọc, chừa cho chỗ mầm non mọc lên, bỏ vỏ cây hay vỏ dừa vào rồi nén cho thật chặt, tưới B1 pha 1 thìa súp cho 1 gallon nước, xong rồi để vào chỗ rợp mát 2-3 tuần mới tưới.

Nhiều loài lan dendrobium – hoàng thảo cần có thời kỳ nghỉ khô, trong một môi trường tương đối mát mẻ, có khi kéo dài đến vài tháng, đó là thời kỳ trước khi các chồi mới đã phát triển đầy đủ và trước khi ra hoa. Hầu hết các loài lan dendrobium – hoàng thảo đều trồng trong chậu với các miếng gỗ nhỏ hoặc một hỗn hợp với các miếng gỗ, có thể dùng chậu nhựa hoặc giỏ làm bằng những thanh gỗ, nhưng có một số loài lan dendrobium – hoàng thảo lại phát triển tốt hơn nếu ta ghép chúng vào các tấm gỗ hoặc thân cây, nếu để ở trong nhà kính thì thì phải tăng cường ánh sáng.

Biết được những nhu cầu trong đời sống tự nhiên của chúng, cũng như nơi xuất xứ của chúng (từ vùng cao hay vùng thấp) là cách tốt nhất để ta có thể đáp ứng những điều kiện sinh trưởng, đem lại kết quả tốt.

Nhiệt độ trồng lan dendrobium – hoàng thảo

Nhiệt độ lý tương để lan dendrobium – hoàng thảo sinh trưởng và ra hoa đẹp từ 28 – 30 0C.

Ẩm độ thích hợp cho việc trồng lan dendrobium – hoàng thảo

Nhóm lan Dendrobium – hoàng thảo thích hợp ẩm độ 50 – 700 C.

Nhóm lan Dendrobium – hoàng thảo là loài ưa sáng, ánh sáng khoảng 60 – 70% sẽ tạo điều kiện cho cây phát triển tốt.

Chất trồng lan Dendrobium – hoàng thảo rất phong phú, phổ biến là xơ dừa, than, dớn. Hiện nay, người trồng lan có thể sử dụng thêm xốp (muốt trắng) để làm giá thể cho cây.

– Lan Dendrobium – hoàng thảo là nhóm lan cần dinh dưỡng cao, do đó ngoài việc sử dụng phân hóa học có thể bổ sung thêm phân hữu cơ cho cây.

– Phân hóa học có thể sử dụng là NPK 30 – 1 0 – 10 dùng cho giai đoạn đầu, khi cây đạt 1 năm tuổi sử dụng phân NPK 20 – 20 – 20 và giai đoạn cây sắp ra phát hoa nên sử dụng NPK 10 – 10 – 30.

Sau khi cây lan ra hoa và đã thu hoạch cành thì nên đổi sang sử dụng phân NPK 30 – 10 – 10.

Các loại sâu bệnh hại chủ yếu trên nhóm lan Dendrobium – hoàng thảo như sau:

– Bệnh đen thân cây lan dendrobium – hoàng thảo: Do nấm Fusarium sp. gây nên. Sử dụng thuốc diệt nấm như Carbenzim 1/2000, Zineb 3/2000, Benlat 1/2000, Zin, Bendazol, Cadilac.

– Bệnh đốm lá: Do nấm Cercospora sp. gây nên. Bệnh gây hại trong mùa mưa ở những vườn lan có độ ẩm cao. Phun thuốc trừ nấm (như trên) Bendazol, Carbenzim, Thio-M, Dipomate.

Kỹ thuật trồng lan dendrobium – hoàng thảo

Trồng lan dendrobium – hoàng thảo từ chai mô

– Cũng giống như phương pháp trồng từ chai mô của lan Mokara và lan Vanda. Khi trồng cây con ( lan cấy mô) phải rửa sạch môi trường nuôi cấy dính trên thân, lá, rễ cây bằng nước sạch 3 lần, tránh bị côn trùng cắn phá và nhiễm bệnh.

– Có thể trồng lan dendrobium – hoàng thảo theo 1 trong 3 cách như sau:

* Trồng bằng lưới (giống như nhóm lan Mokara và lan Vanda).

* Trồng bằng khay nhựa với giá thể là xơ dừa

– Dùng các vỏ dừa già, xé ra các mảnh nhỏ (1cm x 2cm).

– Chuẩn bị các khay nhựa với kích thước khoảng (20 x 30 cm hoặc 30 x 50 cm). có lỗ thông hơi ở mặt đáy khay.

– Bó cây lan vào giữa 2 mảnh vỏ dừa, để 1 – 2 rễ lòi ra bên ngoài, dùng dây thun cột lại.

– Dựng thành hàng trên các khay nhựa, đặt ở nơi râm mát.

* Trồng bằng giá thể là xơ dừa sợi

– Chuẩn bị chậu (chậu có thể bằng nhựa hoặc chậu đất nung).

– Dùng giá thể là xơ dừa sợi đặc vào chậu.

– Dùng tay móc 1 lỗ nhỏ để đặt cây lan vào.

* Chăm sóc lan dendrobium – hoàng thảo: Trong thời gian chuyển cây từ chai mô ra vườn, sử dụng phân NPK 30 – 10 – 10 để phun cho cây, nồng độ theo khuyến cáo. Ngoài ra, sử dụng thêm chất kích thích sinh trưởng như Atonik.

Trồng lan dendrobium – hoàng thảo từ việc tách cây

* Trồng trong chậu

– Chuẩn bị chậu (chậu đất nung hoặc chậu nhựa), kích thước chậu cân đối với khả năng phát triển của cây, có nhiều lỗ thoáng.

– Chuẩn bị chất trồng (giá thể). Chất trồng có thể bằng than hoặc xốp hoặc xơ dừa.

– Cho chất trồng vào chậu. Chất trồng có kích thước lớn nên đặt dưới đáy chậu để đáy chậu được thông thoáng, chiếm khoảng 1/5 thể tích chậu. Chất trồng có kích thước vừa và nhỏ nên đặt ỡ giữa và phía trên. Chất trồng thấp hơn mặt chậu khoảng 1 – 2 cm.

– Cắm cọc nhỏ vào mép giúp cây đứng vững.

– Buộc cây lan vào cọc sao cho hướng phát triển của cây về sau quay vào giữa chậu. Khi trồng không chôn gốc cây sát đáy chậu mà để lưng chừng giữa lớp chất trồng.

– Giảm ánh sáng bằng cách che nắng khi cây mới trồng, khi rễ non phát triển chuyển dần sang nơi có ánh sáng phù hợp.

* Trồng lan dendrobium – hoàng thảo thành luống bằng vỏ dừa

– Chọn xơ dừa của những quả già, khô xé ra to bằng bàn tay.

– Xếp các mảnh xơ dừa này thành băng dài trên giàn gỗ hoặc tre, mặt lưng quay xuống, mặt ruột lõm quay lên, giữ chặt chúng bằng 2 thanh nẹp tre ở 2 bên.

– Hoặc xếp các miếng xơ dừa theo chiều đứng thành từng bánh khoảng 3 – 5 cm.

– Dùng các cọc tre có mũi nhọn cắm thẳng vào giữa miếng xơ dừa để làm cọc đứng.

– Buộc cây lan vào cọc, gốc lan xát với xơ dừa.

– Tưới nước cho lan ít hơn so với trồng bằng than trong chậu. Để tránh úng nước có thể đục một lỗ nhỏ ở giữa miếng xơ dừa trước khi trồng.

– Trồng lại sau 2 – 3 năm khi xơ dừa đã mục.